Программа: Гісторыя Беларусі і культурная антрапалогія Код курсу : 03 01 Назва курсу : Сучасная беларуская мова

• 
  даць уяўленне пра беларускую літаратурную мову як унікальную сістэму: яе структуру, іерархію ўзроўняў, узаемасувязь яе структурных элементаў;
  
• 
  азнаёміць з функцыянальнай спецыфікай беларускай мовы;
  
• 
  ахарактарызаваць усе моўныя ўзроўні: фанетычны, лексічны, фразеалагічны, марфалагічны, сінтаксічны, стылістычны;
  
• 
  даць уяўленне пра арфаграфію, арфаэпію і пунктуацыю беларускай літаратурнай мовы (норма, варыянтнасць);
  
• 
  навучыць студэнта асэнсавана і якасна карыстацца на практыцы набытымі ведамі і навыкамі ў працэсе пісьмовай і вуснай камунікацыі;
  
• 
  заахвоціць студэнта пісаць свае працы і публічна прэзентаваць іх па-беларуску.
  

• 
  студэнты павінны сістэмна засвоіць праграму курса, разумець структуру мовы і ведаць яе адзінкі, карыстацца асноўнымі дэфініцыямі і моўнымі паняццямі;
  

• 
  навучыцца асновам моўнага аналізу (фанетычнага, марфемнага, словаўтваральнага, марфалагічнага, сінтаксічнага), лінгвістычнай інтэрпрэтацыі моўных з’яў;
  

• 
  авалодаць пісьмовымі навыкамі: напісанню звязных беларускамоўных тэкстаў розных тыпаў і стыляў (эсэ, сачыненне, пераказ) авалодаць навыкамі перакладу і інш.
  

• 
  азнаёміцца з базавымі стылістычнымі правіламі літаратурнай мовы і маўлення, умець карыстацца імі на практыцы.
  

1. 
   Беларуская мова – нацыянальная мова беларусаў, гісторыя развіцця, сучасны стан
   
2. 
   Графіка і арфаграфія беларуская мовы (з гісторыі развіцця)
   
3. 
   Фанетыка: агульныя паняцці і дэфініцыі. Нормы літаратурнага вымаўлення
   
4. 
   Лексіка беларускай мовы: класіфікацыя, функцыянаванне, генетычны і тыпалагічны аспекты
   
5. 
   Марфалогія беларускай мовы. Часціны мовы.
   
6. 
   Самастойныя часціны мовы: імёны
   
7. 
   Самастойныя часціны мовы: дзеяслоў
   
8. 
   Прыслоўе і службовыя часціны мовы
   
9. 
   Сінтаксіс беларускай мовы
   

прыблізна 6 астранамічных гадзін за тыдзень, каля 25 астр. гадзін за месяц, мінімум 60 астр. гадзін за курс;

• 
  сфарміраваць у слухачоў курса цэласнае ўяўленне аб гісторыі Беларусі са старажытнасці да ліквідацыі Рэчы Паспалітай;
  
• 
  перадаць веды пра асноўныя падзеі, імёны і даты беларускай гісторыі;
  
• 
  засвоіць сучасныя погляды на гісторыю Беларусі;
  
• 
  выпрацаваць навыкі самастойнай працы з крыніцамі і навуковай літаратурай;
  
• 
  навучыцца крытычна ацэньваць розныя гістарыяграфічныя версіі.
  

1. 
   студэнты атрымаюць комплекс ведаў па асноўным этапам гісторыі Беларусі разглядаемага перыяду,
   
2. 
   набудуць навык працы з гістарычнымі крыніцамі,
   
3. 
   змогуць выяўляць прычынна-выніковыя сувязі гістарычных падзей,
   
4. 
   навучацца крытычнаму асэнсаванню гістарычных фактаў.
   

1. 
   Уводзіны ў курс “Гісторыя Беларусі ІХ-ХVIII стст.”
   
2. 
   Дапісьмовая гісторыя беларускіх земляў. Беларускія землі ў раннім сярэднявеччы (VI ст. - пачатак XIII ст.).
   
3. 
   Беларусь у палітычных і сацыяльна-эканамічных працэсах XIII – сярэдзіны ХVI ст.
   
4. 
   Беларусь у канфесійных працэсах XIII –ХVI ст.
   
5. 
   Утварэнне дзяржавы “дзвух народаў”. Рэчы Паспалітай.
   
6. 
   Рэч Паспалітая ў сярэдзіне XVІІ-першай палове XVІІІ стст. Заняпад і падзелы Рэчы Паспалітай. Рэч Паспалітая: сучасныя ацэнкі ў беларускай гістарыяграфіі.
   

Прыблізна 6 астранамічных гадзін за тыдзень , каля 25 астр. гадзін за месяц, мінімум 60 астр. гадзін за курс; 8 заданняў, з іх – 5 правяраюцца выкладчыкам, 3 – для самаправеркі, навыкананне кожнага задання – 1 ці 2 тыдня; індывідуальны кантакт з кожным студэнтам у прасторы Moodle (адказы напытанні, каментары і праверка пісьмовых заданняў і інш.), адказы на пытанні на форуме.

засваенне сучасных версій тлумачэння мінулага Беларусі ад старажытных часоў да ліквідацыі Рэчы Паспалітай і ўключэння краіны ў склад Расійскай імперыі.

перадача ведаў пра асноўныя падзеі і з’явы, імёны і даты беларускай гісторыі,

выпрацоўка навыкаў самастойнай працы з крыніцамі і спецыяльнай літаратурай,

здольнасці крытычнага стаўлення да гістарыяграфічных версій.

веданне асноўнага зместу гісторыі Беларусі, уменне арыентавацца ў эпохах, вызначаць прычынна-выніковыя сувязі, крытычна аналізаваць гістарычныя звесткі і самастойна ацэньваць падзеі.

1. 
   Уводзіны ў курс “Гісторыя Беларусі ІХ – ХVІІІ ст.”
   
2. 
   Русь: праблема старажытнарускай дзяржаўнасці і народнасці
   
3. 
   Полацкае княства ІХ – ХІІІ ст.
   
4. 
   Тураўскае княства і заходнія землі Беларусі да сяр. ХІІІ ст.
   
5. 
   Хрысціянізацыя Беларусі. Гарады і культура ў Х – ХІІІ ст.
   
6. 
   Пачаткі ВКЛ. Шляхі ўключэння зямель Беларусі і іх статус
   
7. 
   Крэўская унія 1385 г. і ўмацаванне ВКЛ пры Вітаўце
   
8. 
   Раскол і дзяржаўная кансалідацыя “Русі” і “Літвы” (ХV – ХVІ ст.)
   
9. 
   Тэрыторыя і дзяржаўны лад ВКЛ у сяр. ХVІ ст. Насельніцтва краю ў ХVІ і ХVІІ ст.
   
10. 
    Люблінская унія. Рэч Паспалітая і яе лад
    
11. 
    Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў ХVІ – ХVІІ ст.
    
12. 
    Царква і культура (ХVІ – ХVІІ ст.)
    
13. 
    Беларусь у войнах сяр. ХVІІ ст. – пач. ХVІІІ ст. Дэмаграфічны і гаспадарчы рэгрэс
    
14. 
    Заняпад Рэчы Паспалітай.Падзелы і паўстанне на чале з Т. Касцюшкам.
    

Курс разлічаны на 18 тыдняў, з якіх першы тыдзень арыентацыйны, наступныя 16 тыдняў працоўныя, і апошні -- выніковы. Праца будзе ажыццяўляцца ў онлайнавым рэжыме (сістэма Moodle). Пры патрэбе магчымы аўдыторныя індывідуальныя кансультацыі. Арыентацыйна студэнту будзе неабходна прыкладна 6 гадзінаў у тыдзень самастойнай працы. Па кожнай тэме студэнтам будуць прапаноўвацца тэарэтычныя матэрыялы і практычныя заданні, якія ацэньваюцца. Курс уключае 16 кантрольных заданняў, у тым ліку 2 эсэ і 2 калоквіумы.

1. Разуменне студэнтамі галоўных ідэяў і паняткаў у беларусістыцы;

2. Уменне інтэрпрэтаваць базавыя тэксты па беларусазнаўству, скарыстоўваючы веданне асноўных ідэяў і адпаведны апарат паняткаў і тэрмінаў; пісьменна фармуляваць уласныя ідэі і падыходы да пытанняў і праблемаў, што ёсць прадметам курсу;

3. Далучэнне студэнтаў да нацыянальных культурных традыцый;

4. Фармаванне асобы, здольнай да самарэалізацыі ў сучасных грамадскіх ўмовах і зацікаўленай у далейшай гістарычнай самаадукацыі.

Праграма курса ўключае наступныя тэмы:

1.Паняцце, прадмет і метадалогія беларусазнаўства;

2. Беларусазнаўства як навука і вучэбная дысцыпліна.

3. Этнагенез насельніцтва Беларусі. Фармаванне этнічнай тэрыторыі беларусаў.

4. Першы (сярэднявечны) этап беларусазанаўства.

5. Другі этап (ад канца XVІІІ ст. і да 80-х гг.. XІX ст.) беларусазанаўства.

6. Трэці этап развіцця беларусазнаўства 1880-1904 гг.

7. Чацьвёрты, "нашаніўскі" этап беларусазнаўства1905-1917 гг.

8. Пяты этап развіцця беларусазнаўства (у БНР і БССР)

9. Шосты этап 1920-1930-я гг.у БССР і ў Заходняй Беларусі.

10. Беларусістыка на сучасным этапе.

Мова выкладання: беларуская мова

Фармат працы над курсам: Мінімальна чаканы ад студэнтаў час для працы над курсам – прыкладна 6 гадзінаў у тыдзень;

Формы супрацы са студэнтамі – электронная пошта і форум для кансультацый з выкладчыкам у Мудл. Па кожнай тэме студэнтам будуць прапаноўвацца тэарэтычныя матэрыялы і ацэньваемыя практычныя заданні. На працягу курса студэнтам неабходна выканаць 8 кантрольных заданняў (4 ацэньваемых і 4 неацэньваемых для самакантроля), у тым ліку 1 рэферат і 1 эсэ. 10 гадзін адводзіцца на дзённыя аўдыторныя заняткі пад час сесіі.