165. – § I. – Omnes fratres, praesertim qui apud adolescentes vel iuvenes apostolatum exercent, ut officium suae vocationis dominicanae considerent actuose et prudenter operam dare ad fovendas vocationes ad Ordinem.
165. – [Ordination] § I. Tous les frères, en particulier ceux qui exercent un apostolat auprès des adolescents ou des jeunes gens, doivent considérer comme une tâche de leur vocation dominicaine de travailler activement et prudemment à susciter des vocations pour l’Ordre.
§ II. – Meminerint tamen omnes vitam et apostolatum uniuscuiusque fratris et communitatis esse primam invitationem ad vitam dominicanam capessendam.
§ II. Tous cependant se souviendront que la vie et l’apostolat de chaque frère et de la communauté sont la première incitation à entrer dans la vie dominicaine.
166. – § I. – Ubi opportunum fuerit de consensu capituli vel consilii provinciae, praevia adprobatione magistri Ordinis, erigi potest schola apostolica pro iuniorum adspirantium institutione.
166. – [Ordination] § I. Si le chapitre ou le conseil provincial le juge opportun, avec l’accord préalable du Maître de l’Ordre, peut être érigée une école apostolique pour la formation des plus jeunes aspirants.
§ II. – Statuta scholae et normae vivendi a fratribus in hac re peritioribus determinentur, de mandato et cum adprobatione prioris provincialis cum suo consilio.
§ II. Les statuts de cette école et ses normes de vie seront établis par des frères experts en la matière, mandat et approbation étant donnés par le provincial en son conseil.
167. – § I. – Adspirantes ad Ordinem antequam ad novitiatum admittantur per aliquod tempus ad ipsum praeparentur.
167. – [Ordination] § I. Avant d’être admis au noviciat, les aspirants à l’Ordre y seront préparés pendant un certain temps.
§ II. – Capituli provincialis vel prioris provincialis cum suo consilio erit determinare tempus, modum et locum huius praeparationis.
§ II. Il appartiendra au chapitre provincial ou au provincial en son conseil de déterminer le temps, le mode et le lieu de cette préparation.
§ III. - Ad hunc finem attingendum provincia statuere potest periodum praenovitiatus ut primum gradum in itinere ad vitam religiosam ducendam. Finis huius periodi, est adspirantem ad novitiatum praeparare potissimum cathechetica instructione et quadam ad vitam communitariam sane ducendam institutione, necnon Ordini opportunitatem praebere discernendi de aspirantium idoneitate ad vitam dominicanam amplectendam.
§ III. A cette fin, la province peut établir une période de prénoviciat comme première étape vers la vie religieuse. La finalité de cette période est de préparer au mieux l’aspirant au noviciat par une instruction catéchétique et une formation en vue de mener une vraie vie communautaire, et également de donner à l’Ordre la possibilité de discerner l’aptitude des aspirants à mener la vie dominicaine.
168. – § I. – Ad novitiatum valide non admittuntur nisi qui septem et decem annos compleverint.
168. – [Constitution] § I. Pour être validement admis au noviciat, il faut avoir dix-sept ans accomplis.
§ II. – Qui ab Ordine nostro vel ab alia religione separati fuerint, ut in Ordinem admittantur, praevio consensu consilii provinciae, requiritur :
1° admissio a priore provinciali si perdurante novitiatu separati fuerint ;
2° admissio a magistro Ordinis, de consensu sui consilii, si expleto novitiatu vel post professionem separati fuerint, servatis praescriptis CIC 690 § 1.
§ II. Pour ceux qui ont quitté notre Ordre ou un autre institut religieux, afin d’être admis dans l’Ordre, outre le consentement préalable du conseil provincial, il est requis :
1° s’ils ont quitté (l’institut) durant leur noviciat, l’admission par le Prieur provincial ;
2° s’ils ont quitté (l’institut) leur noviciat une fois achevé ou après la profession, l’admission par le Maître de l’Ordre avec le consentement de son Conseil en tenant compte du Canon 690 § I.
169. – § I. – Adspirantes clerici ad novitiatum non admittantur nisi illa studia confecerint quae pro accessu ad studia superiora seu universitaria in propria regione requiruntur.
169. – [Ordination] § I. Les postulants clercs ne seront pas admis au noviciat avant d’avoir achevé les études requises dans leur pays pour entrer dans l’enseignement supérieur ou universitaire.
§ II. – Congruam linguae latinae cognitionem habeant vel quantocius acquirere satagant.
§ II. Ils auront une connaissance suffisante du latin ou du moins s’appliqueront à l’acquérir le plus vite possible.
§ III. – Pro fratribus cooperatoribus requiritur formatio secundaria vel alia equivalens a capitulo provinciali determinata.
§ III. Pour les frères coopérateurs est requise une formation secondaire ou une autre équivalente déterminée par le chapitre provincial.
170. – Antequam quis ad novitiatum admittatur superiores exquirere tenentur omnia documenta a iure requisita et alias informationes quae ipsis ad hunc finem necessariae vel opportunae videantur.
170. – [Ordination] Avant d’admettre au noviciat, les supérieurs sont tenus de demander tous les documents requis par le droit et les autres informations qui leur paraissent nécessaires ou opportunes à cet effet.
171. – Ius examinandi et admittendi candidatos ad novitiatum pertinet ad provinciam. Ad praedictum examen peragendum constituitur coetus specialis fratrum una cum praeside.
171. – [Ordination] Le droit d’examiner et d’admettre les candidats au noviciat appartient à la province. Pour procéder à l’examen est constitué un groupe spécial de frères avec un président.
172. – Quaelibet provincia, in statuto proprio, determinet quomodo et a quibus fratribus praedictum examen peragendum sit.
172. – [Ordination] Dans un statut propre chaque province déterminera comment et par qui cet examen sera assuré.
173. – § I. – Peracto examine candidatorum, coetus adunetur et per vota secreta iudicium ferat de admittendis vel recusandis singulis candidatis.
173. – [Constitution] § I. Après avoir procédé à l’examen des candidats, les frères se réuniront et décideront par vote secret d’admettre ou de refuser chaque candidat.
§ II. – Praeses illius coetus deinde de omnibus priori provinciali relationem exhibeat, cui ultimo decernere competit de admissione candidati, ita tamen ut reiectum a coetu speciali admittere nequeat.
§ II. Le président, ensuite, fera rapport au Prieur provincial à qui en dernier lieu il appartient d’admettre le candidat, le rejet par les examinateurs faisant toutefois obstacle à l’admission.
174. – § I. – Candidatis admissis fiant coram testibus declarationes de quibus in appendice ; et de hoc constet in libro recipiendorum per eorumdem candidatorum subscriptionem (cf. appendicem n. 5).
174. – [Ordination] § I. Aux candidats admis seront faites devant témoins les déclarations portées en appendice ; et pour preuve les candidats signeront dans le livre des admissions (cf. appendice n° 5).
§ II. – Ipsis fiat etiam protestatio se nihil mercedis posse repetere ob quamcumque operam Ordini praestitam, cuius protestationis conficiatur documentum ab adspirante subscriptum (cf. appendicem n. 5).
§ II. Il leur sera fait par le président du conseil déclaration qu’ils ne pourront rien demander pour tout travail fourni pour l’Ordre ; cette déclaration sera enregistrée dans un document signé par le postulant (cf. appendice n° 5).
§ III. – Ante initium novitiatus adspirans ab omnibus saecularibus negotiis sese expediat et pecunia vel alia quae secum detulerit in deposito communi serventur atque si ab Ordine, non emissa professione, egrediatur, ei restituantur.
§ III. Avant le début du noviciat le postulant se libérera de tout engagement séculier et on conservera au dépôt commun l’argent ou ce qu’il aura apporté avec lui de telle sorte que, quittant l’Ordre sans avoir fait profession, tout lui sera rendu.
§ IV. – De expensis pro institutione determinent singulae provinciae.
§ IV. Chaque province déterminera comment pourvoir aux frais de la formation.
175. – Habitum legitime dare possunt magister Ordinis, prior provincialis in propria provincia, prior vel supprior in capite conventus in quo adspirans ad induendum habitum recipitur, et eorum delegati.
175. – [Constitution] Peuvent donner légitimement l’habit : le Maître de l’Ordre, le Prieur provincial dans sa propre province, le prieur ou le sous-prieur «in capite» du couvent où le postulant doit recevoir l’habit, ainsi que leurs délégués.
176. – Vestitio vero fieri potest ante initium novitiatus vel eo perdurante, secundum determinationem capituli provincialis.
176. – [Ordination] La prise d’habit peut avoir lieu avant le début du noviciat ou pendant celui-ci, selon les déterminations du chapitre provincial.
Caput VIII - De novitiatu
Chapitre VIII - Le noviciat
177. – Novitiatus est probationis tempus, ad hoc videlicet ordinatum ut novitii vocationem divinam, et quidem dominicanam, intimius agnoscant, modum vivendi Ordinis experiantur, mente et corde in spiritu dominicano informentur atque de eorum proposito necnon idoneitate fratribus constet.
177. – [Constitution] Le noviciat est un temps de probation pour permettre aux novices de connaître plus intimement la vocation religieuse et dominicaine, d’expérimenter le mode de vie de l’Ordre, d’avoir l’esprit et le cœur formés selon l’idéal dominicain et par là même de permettre aux frères de juger de leur intention et de leur aptitude.
178. – § I. – Ante novitiatus inceptionem adspirantes peragant exercitia spiritualia saltem per quinque integros dies.
178. – [Constitution] § I. Avant le début du noviciat les postulants feront une retraite spirituelle d’au moins cinq jours pleins.
§ II. – Novitiatus incipit intimatione facta a legitimo superiore, ad normam n. 175. De intimatione et de affiliatione (nn. 267, 268) fiat registratio, a novitio et a duobus testibus subscripta, in libro admissionum (cf. appendicem n. 6).
§ II. Le noviciat commence par la notification faite par le supérieur légitime selon le n° 175. La notification et l’affiliation (nn. 267, 268) sont enregistrées et signées par le novice et deux témoins dans le livre des admissions (cf. appendice n° 6).
§ III. – Novitiatus protrahitur saltem per unum annum. Iuxta determinationem capituli provincialis hic annus interrumpi seu in partes dividi potest ita tamen ut integer novitiatus infra spatium duorum annorum compleatur. Unum vel plura temporis spatia actuositatis formativae extra novitiatus communitatem peragi possunt ad complendam novitiorum institutionem. In his omnibus serventur praescripta CIC 648-649.
§ III. Le noviciat dure au moins un an. Selon la détermination du chapitre provincial, l’année peut être interrompue ou divisée en parties, de telle manière que le noviciat en son entier soit accompli dans l’espace de deux ans. Une ou plusieurs périodes de formation active peuvent se dérouler hors de la communauté du noviciat pour compléter la formation des novices. En tout cela, on observera les prescriptions des Can. 648–649.
§ IV. – Peracto anno novitiatus, sive continuo sive interrupto, si dubium supersit de idoneitate novitii, potest a priore provinciali probationis tempus non ultra sex menses prorogari.
§ IV. – Au terme de l’année du noviciat, continue ou entrecoupée, si un doute subsiste sur l’aptitude du novice, le provincial peut proroger le temps de probation pour six mois au maximum.
179. – Novitiatus communis sit pro fratribus clericis et cooperatoribus ; factus pro statu cooperatorum valet etiam pro statu clericorum et e converso. Transitus tamen a statu cooperatorum ad statum clericorum vel viceversa semper fiat de licentia prioris provincialis cum suo consilio.
179. – [Ordination] Le noviciat sera commun pour les frères clercs et coopérateurs ; accompli pour l’état de coopérateurs il vaut également pour l’état de clercs et réciproquement. Cependant le passage d’un statut à l’autre requiert toujours la permission du Prieur provincial en son conseil.
180. – § I. Novitiatus peragi debet in conventu ad hoc erecto per decretum scripto datum a magistro Ordinis, de consensu sui consilii, in quo revera vigeat vita dominicana regularis et apostolica.
180. – [Constitution] § I. Le noviciat doit se faire dans un couvent désigné pour cela par un décret écrit du Maître de l’Ordre avec le consentement de son conseil, couvent où doit régner une vie dominicaine vraiment régulière et apostolique.
§ II. – Idem magister Ordinis, de consensu sui consilii, in casibus particularibus et ad modum exceptionis concedere potest ut candidatus novitiatum peragere possit in alio Ordinis conventu, sub moderamine alicuius probati religiosi, qui vices magistri novitiorum gerat (cf. CIC 647, § 2).
§ II. Le Maître de l’Ordre avec le consentement de son conseil peut, dans des cas particuliers et de manière exceptionnelle, permettre qu’un candidat puisse faire son noviciat dans un autre couvent de l’Ordre, sous la direction d’un religieux éprouvé faisant fonction de Maître des novices (cf. Can. 647 § 2).
§ III. – Superior maior permittere potest ut novitiorum coetus per certa temporis spatia in alio Ordinis conventu, a se designato, commoretur (cf. CIC 647, § 3).
§ III. Le supérieur majeur peut permettre au groupe des novices de passer un certain temps dans un autre couvent de l’Ordre qu’il aura désignée (cf. Can. 647 § 3).
181. – Regimen novitiatus ad magistrum novitiorum spectat. Ad disciplinam vero universi conventus quod attinet, magister perinde ac novitii priori sunt obnoxii.
181. – [Constitution] Le gouvernement du noviciat regarde le maître des novices. Mais pour ce qui touche la discipline générale du couvent, le père maître ainsi que les novices sont soumis au prieur.
182. – § I. – Magistri novitiorum instituuntur per capitulum provinciale vel, si extra capitulum de hoc providere oporteat, per priorem provincialem cum suo consilio (cf. appendicem n. 7), monito tamen magistro Ordinis.
182. – [Constitution] § I. Les maîtres des novices sont institués par le chapitre provincial ou, s’il faut y pourvoir en dehors du chapitre, par le provincial en son conseil (cf. appendice n° 7), le Maître de l’Ordre en étant cependant averti.
§ II. – Perdurant in munere usque ad diem a capitulo sequenti designandum pro assumptione muneris a novo magistro.
§ II. Ils restent en fonction jusqu’à la date que le chapitre suivant fixera pour l’entrée en charge d’un nouveau maître.
§ III. – Cum formatio alumnorum non parum pendeat ex diuturna continuitate in hoc officio, amotio magistrorum extra capitulum non fiat sine gravi causa.
§ III. Comme la formation des novices dépend grandement d’une longue continuité dans cette charge, le changement des pères maîtres en dehors du chapitre ne peut se faire sans raison grave.
183. – § I. – Novitius potest Ordinem libere deserere aut a superiore competente quavis iusta de causa dimitti.
183. – [Constitution] § I. Un novice peut librement quitter l’Ordre ou être renvoyé par le supérieur compétent pour une juste cause.
§ II. – Superior competens ad dimittendum novitium est proprius prior provincialis, vel si adsit periculum in mora, prior de consensu sui consilii, quo in casu relatio adaequata priori provinciali mittenda est.
§ II. Le supérieur compétent pour le renvoi est son propre prieur provincial, ou, s’il y a danger à tarder, le prieur avec consentement de son conseil, en ce cas un rapport circonstancié sera envoyé au Prieur provincial.
184. – Liber discessus aut dimissio in libro admissionum inscribatur.
184. – [Ordination] Le départ volontaire ou le renvoi doivent être inscrits dans le livre des admissions.
185. – Infra tempus novitiatus magister cum capitulo et consilio conventus bis saltem colloquia habeat, et in scriptis de hoc relationem priori provinciali exhibeat.
185. – [Ordination] Pendant le temps du noviciat le père maître aura un échange, au moins à deux reprises, avec le chapitre et le conseil du couvent et en fera rapport écrit au prieur provincial.
186. – Proprium magistri munus est novitiorum vocationem discernere atque eos ad vitam Ordinis efformare, iuxta ea quae in legibus nostris et in Ratione formationis habentur, ut cum recta intentione ac firma voluntate in vocatione proficiant.
186. – [Constitution] La charge propre du père maître est de discerner la vocation des novices et de les former à la vie de l’Ordre selon ce qui est porté dans nos lois et dans la charte de formation pour qu’ils progressent dans leur vocation avec intention droite et volonté ferme.
187. – § I. – A magistro et eius collaboratoribus novitii bene edoceantur in historia salutis, in Sacra Scriptura, in liturgia et in principiis vitae christianae necnon circa sacerdotium.
187. – [Ordination] § I. Les novices doivent recevoir du père maître et de ses collaborateurs un bon enseignement sur l’histoire du salut, la Sainte Écriture, la liturgie et les principes de la vie chrétienne ainsi que le sacerdoce.
§ II. – Bene insuper edoceantur de natura vitae religiosae, praecipue vero de historia, spiritualitate et legibus Ordinis ; in observantia nostra initientur, eo scilicet modo quo ipsius valor spiritualis et apostolicus eluceat.
§ II. De plus, ils seront instruits avec soin sur la nature de la vie religieuse, principalement sur l’histoire, la spiritualité et les lois de l’Ordre ; ils seront initiés à notre observance de telle façon que soit mise en lumière sa valeur spirituelle et apostolique.
§ III. – Excitentur ad virtutes humanas et christianas colendas, ita ut per humilitatem cordis, per animi ardorem et suiipsius abnegationem ad uberiorem spiritualem vitam perveniant. Edoceantur quomodo ad sacramentalem paenitentiam et ad Eucharistiam fructuosius accedant et orationi mentali incumbant.
§ III. Ils seront incités à faire grandir les vertus humaines et chrétiennes afin que, par l’humilité du cœur, par l’ardeur intérieure et l’abnégation de soi, ils parviennent à une vie spirituelle plus féconde. Ils seront instruits sur la manière de recevoir avec fruit le sacrement de pénitence et l’Eucharistie et de s’adonner à l’oraison mentale.
188. - Oportet quod novitii spiritu missionario imbuantur, hominum in mundo viventium condiciones et necessitates agnoscant, et sciant « qualiter ferventes in praedicatione esse debeant tempore opportuno92 ». Institutio proinde non tantum theorica verum etiam practica sit, per aliquam etiam participationem ad Ordinis activitates apostolicas.
188. – [Ordination] Il est nécessaire que les novices soient pénétrés de l’esprit missionnaire, qu’ils connaissent les conditions de vie et les besoins des hommes dans le monde, et qu’ils apprennent « avec quelle ferveur, le moment venu, ils devront prêcher92 ». La formation ne doit pas être seulement théorique mais aussi pratique, par une certaine participation aux activités apostoliques de l’Ordre.