Краснапольскi сельсавет веска амосенкi

ГАДОН Ядвiга Iосiфаўна, н. ў 1916, да вай­ны працавала настаўнiцай, падпольшчыца, памерла ў красавiку 1942 ад жаўтухi, пахавана на могiлках у в. Сакалiшча.

ГАТОЎСКI Леанiд Фёдаравiч, н. ў 1900, па даносе здраднiка арыштаваны 3.12.1941, пасля катаванняў загiнуў у снежнi 1941 у в. Баравуха-1 Полацкага р-на Вiцебскай вобл.

ГОЛУБЕЎ Вiктар Вiктаравiч, н. ў 1940, расстраляны восенню 1943.

ЗIMHIЦКI Аляксандр Я., н. ў 1904, расстра­ляны ў 1943.

КУКСЁНАК Антон Фёдаравiч, н. ў 1924, расстраляны ў 1943.

КУКСЁНАК Максiм Дзмiтрыевiч, н. ў 1869, расстраляны ў 1943.

КУКСЁНАК Сямён Сямёнавiч, н. ў 1908, расстраляны ў 1943.

КУЛЬКIН Якаў Аляксандравiч, н. ў 1886, расстраляны ў 1943.

КУЛЬКIНА Марыя Я., н. ў 1889, расстра­ляна ў 1943.

МАЛАХАВА Вера Андрэеўна, н. ў 1920, забiта ў снежнi 1943 у лесе каля в. Дубiнiна.

МАЛАХАВА Ганна Фёдараўна, н. ў 1893, забiта ў снежнi 1943 у лесе каля в. Дубiнiна.

З. А. Харушэўская.

МАЛАХАЎ Вiктар Вiктаравiч, н. ў 1939, забiты ў снежнi 1943 у лесе каля в. Дубiнiна.

МАЛАХАЎ Уладзiмiр Андрэевiч, н. ў 1923, iнвалiд, расстраляны ў снежнi 1943.

МАЧОНIК (АЛЯКСЕЕНКА) Марыя Iва­наўна, н. ў 1920, падпольшчыца, схоплена фашыстамi i забiта ў лiпенi 1942 у в. Белае Полацкага р-на пры спробе ўцячы.

ПАЖАРСКI Пётр Iгнатавiч, н. ў 1916, да вайны працаваў заатэхнiкам у калгасе, пад­польшчык, пасля партызан, зaгiнyў у 1942.

ПАПКОЎСКI Максiм Якаўлевiч, н. ў 1889, расстраляны восенню 1943.

ПАПКОЎCKI Цiмафей Якаўлевiч, н. ў 1902, падпольшчык, з 22.9.1942 партызан 2-й Дрысенскай брыгады, загiнуў у 1943 у час прарыву блакады.

ПIРАГОВА Любоў Iванаўна, н. ў 1924, па­мерла ад тыфу вясной 1944.

ПІPAГOBA Taццянa, н. ў 1873, памерла ад тыфу ў 1943 у лесе.

ПІPAГOBA Фядосся, н. ў 1892, расстраляна восенню 1943.

ПIРАГОЎ Аляксандр Iванавiч, н. ў 1933, вывезены ў Германiю ў 1943, далейшы лёс невядомы.

ПIРАГОЎ Васiль Ермалаевiч, н. ў 1889, дэпутат сельскага Савета, расстраляны ў 1942, пахаваны ў в. Норчына.

ПIРАГОЎ Iван, н. ў 1890, памёр ад тыфу вясной 1944.

ПIPAГOЎ Уладзiмiр Ермалаевiч, н. ў 1883, дэпутат сельскага Савета, расстраляны ў 1942, пахаваны ў в. Норчына.

ПЛАКСА Іван Васілевіч, н. ў 1933, расстраляны восенню 1943.

САЎЧАНКА Вера Iociфaўна, н. ў 1934, па­мерла ад тыфу ў 1945, пахавана ў в. Парфе­наўцы Полацкага р-на Вiцебскай вобл.

СЛЯМНЁЎ Mixaiл, н. ў 1904, загiнуў ад выбуху снарада ў лiпенi 1941.

СЯЛЬЧОНАК Хрысціна Ф., н. ў 1882, рас­страляна восенню 1943.

ФIЛIМОНАВА Софiя Аляксандраўна, н. ў 1897, да вайны жыла ў Ленiнградзе, памерла ад голаду ў блакаду.

ХАРУШЭЎСКАЯ Ефрасіння, н. ў 1904 у в. Старасекаў Двор, расстраляна восенню 1942.

ХАРУШЭЎСКАЯ Зоя Андрэеўна, н. ў 1924, падпольшчыца, пасля партызанка 1-й Дрысенскай брыгады, загiнула ў красавiку 1944 у час карнай экспедыцыi.

ХАРУШЭЎСКАЯ Сцепанiда Iванаўна, н. ў 1918, да вайны працавала следчым у рай­пракуратуры, расстраляна восенню 1942.

ХАРУШЭЎCKI Аркадзь Iванавiч, н. ў 1927, загiнуў у лiпенi 1941 ад выбуху снарада.

ХАРУШЭЎСКI Карп Iванавiч, н. ў 1927, расстраляны восенню 1943.

ХАРУШЭЎСКI Iван Iванавiч, н. ў 1900, расстраляны восенню 1942.

ХАРУШЭЎСКI Уладзiмiр, н. ў 1889, рас­страляны восенню 1943.

ШЧАДРОВА Ганна Алякеееўна, н. ў 1916, вывезена ў Германiю ў 1943, далейшы лёс невядомы.

ШЧАДРОВА Зiнаiда Дзянiсаўна, н. ў 1939, расстраляна восенню 1943.

ШЧАДРОЎ Уладзiмiр Дзянiсавiч, н. ў 1940, расстраляны восенню 1943.

AЎЛАСЕНАК Лiзавета Сцяпанаўна, н. ў 1899.

ЗУЕЎ Анатоль Мiхайлавiч, н. ў 1920.

ЗУЕЎ Канстанцiн Паулавiч, н. ў 1919.

КУНЬКО Ганна Biкeнцьеўна, н. ў 1898.

КУНЬКО Iван Iгнатавiч, н. ў 1897.

МАЦЕЦКАЯ Усцiння Фёдараўна, н. ў 1892.

МЯДЗВЕДЗЕВА Нiна Мiхайлаўна, н. ў 1920.

МЯДЗВЕДЗЕВА Яўгенiя Пятроўна, н. ў 1927.

МЯДЗВЕДЗЕЎ Mixaiл Анатолевiч, н. ў 1869.

ПАТАПЕНКА Ягор Сямёнавiч, н. ў 1921.

САЎЧАНКА Лiзавета Д., н. ў 1901.

ШПАКОЎСКI Фелiкс Паўлавiч, партызан, загiнуў у 1943, пахаваны ў брацкай магiле ў в. Сакалiшча.

ВЕСКА СЯДЛОВА
АБРАМОЎСКАЯ Аксiння С., н. ў 1905, спалена восенню 1943.

БЯЛЯЕВА Taica Максiмаўна, н. ў 1942, расстраляна ў 1944.

БЯЛЯЕВА Таццяна Васілеўна, н. ў 1905, расстраляна ў 1944.

БЯЛЯЕЎ Фёдар Максiмавiч, н. ў 1940, расстраляны ў 1944.

БЯЛЯЕЎ Ягор Якаўлевiч, н. ў 1898, расстраляны ў 1944.

ДЗЕГЦЯРОВА Вера Iванаўна, н. ў 1944, за­бiта ў 1944.

ГАБРУКОЎ Антои Вiкенцьевiч, н. ў 1882, спалены восенню 1943.

ДЗЕГЦЯРОВА Настасся Iванаўна, н. ў 1903, расстраляна ў 1944.

ДЗЕГЦЯРОЎ Iван Iванавiч, н. ў 1940, рас­страляны ў 1944.

ДЗЕГЦЯРОЎ Кузьма Емяльянавiч, н. ў 1887, расстраляны ў 1944.

ДЗЕГДЯРОЎ Mixaiл Iванавiч, н. ў 1937, расстраляны ў 1944.

ДЗЕМЯНШЧОНАК Лёля Дзмiтрыеўна, н. ў 1937, спалена восенню 1943.

ДОЙЛIДАВА Ксенiя Фамінiчна, н. ў 1912, спалена восенню 1943.

ДОЙЛIДАЎ Сцяпан Кузьмiч, н. ў 1934, спалены восенню 1943.

ЗАЕНКА Iван Iванавiч, н. ў 1920, расстраляны ў 1944.

ЗАЕНКА Наталля Мiкалаеўна, н. ў 1897, расстраляна ў 1944.

ЗУЕВА Галiна Сямёнаўна, н. ў 1934, выве­зена ў Германiю ў канцы 1943, далейшы лёс невядомы.

ЗУЕВА Зiнаiда Сямёнаўна, н. ў 1925, вы­везена ў Германiю ў канцы 1943, далейшы лёс невядомы.

ЗУЕВА Надзея Рыгораўна, н. ў 1908, у 1943 вывезена ў Польшчу, памерла восенню 1943.

ЗУЕВА Софiя Сямёнаўна, н. ў 1923, вывезе­на ў Германiю ў канцы 1943, далейшы лёс

невядомы.

КРЫЦКАЯ Вера Фамiнiчна, н. ў 1882, спалена ў 1943.

КРЫЦКАЯ Ганна Фамiнiчна, н. ў 1914, спалена ў 1943.

МIГАСАВА Дар'я Лявонаўна, н. ў 1881, расстраляна ў 1944.

САПУНОВА Агафiя Iванаўна, н. ў 1885, расстраляна ў 1944.

САПУНОВА Ефрасiння Сямёнаўна, н. ў 1888, памерла ад голаду восенню 1943 ва Ушацкiм р-не Вiцебскай вобл.

САПУНОВА Лiдзiя Iванаўна, н. ў 1908, расстраляна ў 1944.

САПУНОВА Софiя Дзмітрыеўна, н. ў 1926, расстраляна ў 1944.

САПУНОЎ Фёдар Якаўлевiч, н. ў 1904, да вайны працаваў кавалём у Расонскай МТС, з 8.9.1942 партызан Расонскай брыгады iмя Сталiна, двойчы трапляў у фашысцкi палон, першы раз уцёк, у другi раз загiнуў пры спробе ўцячы.

САПУНОЎ Якаў Пятровiч, н. ў 1885, схоп­лены фашыстамi ў лесе ў час карнай экспе­дыцыi ў канцы 1943 i накiраваны на капанне акопаў каля Полацка, забiты ў снежнi 1943 за напад на нямецкага афiцэра.

САЎЧАНКА Iван Аляксандравiч, н. ў 1902, расстраляны ў 1944.

СКУРАТАВА Праскоўя, н. ў 1943, спалена восенню 1943.

СТАРАВОЙТАВА Ганна Антонаўна, н. ў 1880, расстраляна ў 1944.

СЯЛЬЧОНАК Iван Артапатавiч, н. ў 1910, спалены ў студзенi 1944 у в. Грыбёл.

СЯЛЬЧОНАК Клаўдзiя Яфiмаўна, н. ў 1924, спалена восенню 1943.

СЯЛЬЧОНАК Ксенiя Iванаўна, н. ў 1901, расстраляна ў 1944.

СЯЛЬЧОНАК Малання, спалена ў студзенi 1944 у в. Грыбёл.

СЯЛЬЧОНАК Марыя Антонаўна, н. ў 1893, расстраляна ў 1944.

ТРАЦЦЯКОЎ Савелiй Емяльянавiч, н. ў 1897, былы старшыня Сакалiшчанскага сель­савета, да вайны працаваў старшынёй Расон­скага райспажыўсаюза, па рашэннi РК КП(б)Б быў пакiнуты ў раёне для арганiза­цыi падпольнай барацьбы, схоплены гiтлераўцамi 3.12.1941 i пасля катаванняў расстраля­ны ў в. Баравуха-1 Полацкага р-на Вiцеб­скай вобл.

ШАБЕКА Вера Паўлаўна, н. ў 1912, спале­на восенню 1943.

ШАБЕКА Ганна Фамiнiчна, н. ў 1912, спалена восенню 1943.

ШАБЕКА Любоў Якаўлеўна, н. ў 1942, спалена восенню 1943.

ШАБЕКА Пётр Якаўлевiч, н. ў 1940, спа­лены восенню 1943.

У лiстападзе 1943 г. у в. Сядлова былi спа­лены таксама 3 бежанкi з в. Уладычына По­лацкага р-на Вiцебскай вобл.

БАРАВIК Мiкалай Васiлевiч, н. ў 1906, пар­тызан, прапаў без вестак.

БАРАВIК Hiнa Baciлeўна, н. ў 1924, пар­тызанка, загiнула ў 1943.

БАРАВIК (?) Iвaнaвiч, н. ў 1938, расстраляны ў 1942.

МАКРЫЦКАЯ Марыя Iociфaўнa, н. ў 1923, да вайны жыла ў в. Валатоўкi, у снежнi 1943 схоплена фашыстамi ў час карнай экспедыцыi ў лесе, пасля захварэла, была пакiнута ў в. Клясцiцы, далейшы лёс невядомы.

МЯДЗВЕДЗЕЎ Цiмафей Лук'янавiч, н. ў 1919, у 1941 мабiлiзаваны на фронт, пасля

цяжкага ранення вярнуўся дадому, памёр у 1942.

СЕЛЯДЗЕЎСКАЯ Нiна Пятроўна, н. 21.12.1943, памерла ад голаду_.ў 1944.
ВЕСКА ЦАРКАВIШЧА (ЦЯПЕР в. КУЛЬ­НЕВА)
АЛЯКСЕЕНКА Аркадзь Iванавiч, н. ў 1906, расстраляны восенню 1943.

АЛЯКСЕЕНКА Вiктар Miкaлaeвiч, н. ў 1930, расстраляны восенню 1943.

АЛЯКСЕЕНКА Марыя Iванаўна, н. ў 1921, расстраляна восенню 1943.

ГАДОН, спалена восенню 1943.

КАЗАДАЕЎ Iван Iванавiч, н. ў 1906, iнвалiд савецка-фiнляндскай вайны, расстраляны ў лiстападзе 1943 у лесе ў час карнай экспе­дыцыi.

КУКСЕНАК Анатоль Фёдаравiч, н. ў 1928, падпольшчык, з 10.6.1942 у партызанах, зaгi­нуў 4.12.1943 у в. Задроздзе Лагойскага р-на Мiнскай вобл.

КУКСЁНАК Надзея Прохараўна, загiнула ў 1943, пахавана ў в. Кульнёва.

КУКСЁНАК Павел Антонавiч, н. 15.5. 1891. Удзельнiк грамадзянскай вайны. З 1920 на савецкай i гаспадарчай рабоце. У Айчын­ную вайну арганiзатар i адзiн з кipaўнiкoў Сакалiшчанскага падполля. 3.12.1941 схопле­ны фашыстамi i забiты пры спробе ўцячы. Уз­нагароджаны ордэнам Айчыннай вайны 1-й ступенi (пасмяротна).

...Па даносе здраднiка фашысты схапiлi спачатку Леанiда Фёдаравiча Гатоўскага i Савелiя Емяльянавiча Траццякова. Ix збiлi да паўсмерцi. Паўла Антонавiча Куксёнка дома не было. Фашысты схапiлi яго на дарозе, калi той вяртаўся дамоў. Пад канвоем прывялi да хаты здраднiка. Тут Павел Антонавiч убачыў звязаных Гатоўскага i Траццякова. Яны i паведамiлi пра здраднiка. Павел Анто­навiч вырашыў уцякаць. Моцным ударам збiў вартавога i кiнуўся ў роў. Пачуўшы шум на вулiцы, з хаты выскачылi фашысты i кiнулiся наўздагон. У той момант, калi Павел Антонавiч вылазiў з рова, каб кiнуцца ў лес, аўтаматная чарга cкaciлa яго. Сем куль налi­чылi пасля родныя ў целе патрыёта, адна тра­пiла ў сэрца.

Гатоўскага i Траццякова фашысты павезлi ў в. Баравуха-1 Полацкага раёна, дзе размя­шчаўся гарнiзон. Там вялi зноз i зноў жорсткiя допыты, спрабавалi выбiць у патрыётаў патрэбныя звесткi, iмёны падпольшчыкаў. Але так нiчога i не дабiлiся…

КУКСЁНАК Пётр Іванавiч, расстраляны ў 1943.

КУКСЁНАК Сяргей Дзмiтрыевiч, расстра­ляны ў 1943.

КУКСЁНАК Фёдар Антонавiч, н. ў 1898, да вайны працаваў старшынёй калгаса, падполь­шчык, яго сын КУКСЁНАК Генадзь, н. ў 1932, арыштаваны i закатаваны ў гiтлераўскiм гарнiзоне ў в. Белае Полацкага р-на Вiцебскай вобл.

КУНЬКО Павел Паўлавiч, н. ў 1922, падпольшчык, з 17.6.1942 партызан спецатра­да “Баявы», загiнуў 4.6.1944.

МАЦЕЦКI Сцяпан Трафiмавіч, н. ў 1900, з 22.9.1942 партызан 1-й Дрысенскай брыга­ды, загiнуў 25.12.1943 у бai.

МАЦЕЦКI Ягор Трафiмавiч, н. ў 1900, пад­польшчык, з лiпеня 1942 партызан 1-й Дры­сенскай брыгады, загiнуў у канцы 1943 у бла­каду, пахаваны ў брацкай магiле ў в. Сака­лiшча.

НIКАЛАЕНКА Вiктар Iванавiч, расстраля­ны ў 1943.

ПАПКОЎСКАЯ Людмiла, спалена ў 1943.

ПАПКОЎСКАЯ Марыя Восiпаўна, спалена ў 1943.

ПАПКОЎСК1 Анатоль, спалены ў 1943.

ПАПКОЎСКI Валерый, спалены ў 1943.

САПУНОЎ Пётр Цярэнцьевiч, н. ў 1922, з 18.8.1942 у партызанах, загiнуў 16.8.1943, пахаваны ў в. Лужы Мядзельскага р-на Мiнскай вобл.

СЕЛЯЗЁНАК Iван Iгнатавiч, расстраляны ў 1943.

ТАНЬКОВА Антанiна Аляксандраўна, спалена ў 1943.

ТАНЬКОВА Валянцiна, спалена ў 1943.

TAHЬKOЎ Аляксандр, спалены ў 1943.

ТАНЬКОЎ Дзмiтрый, спалены ў 1943.

ТАНЬКОЎ Леанiд, спалены ў 1943.

ТАНЬКОЎ Пётр, спалены ў 1943.

ТКАЧОЎ В. Т., расстраляны ў 1943.

ТКАЧОЎ Тарас Лаўрэнавiч, н. ў 1916, пад­польшчык, у лютым 1942 арыштаваны фашыс­тамi i расстраляны ў Расонах, пахаваны ў

брацкай магiле ва ўрочышчы Паграбкi.

УСЦIНОВIЧ Зыгмунд, расстраляны ў 1943.

ФIЛIМОНАВА Лізавета, расстраляна ў 1943.

ФIЛIМОНАВА Тэкля Ігнатаўна, н. ў 1907, расстраляна ў 1943.

ФIЛIМОНАЎ Уладзiмiр, расстраляны ў 1943.

ШЛЯХЦЕНКА Кацярына, н. ў 1918, да вай­ны працавала настаўнiцай Сакалiшчанскай школы, расстраляна зiмой 1942 у Расонах,

пахавана ва ўрочышчы Паграбкi.

ВЕСКА ШУЛЕГАВА
ПАЛУМIНСКI Аляксандр Аляксандравiч, н. ў 1906, да вайны працаваў у Полацку, з 15.3.1943 партызан 1-й Дрысенскай брыгады, загiнуў 2.6.1944.

З АКТА КAMICII САКАЛIШЧАНСКАГА СЕЛЬСАВЕТА ПА ВЫЯЎЛЕННI I РАС­СЛЕДАВАННI ЗЛАЧЫНСТВАЎ НЯМЕЦКА-ФАШЫСЦКIХ ЗАХОПНIКАЎ

На основании протоколов опроса свидетелей и заявлений гр-н очевидцев произвели расследование злодеяний, причиненных немецко-фашистскими захватчиками на тер­ритории Соколищенского с/совета за период их временной оккупации с 14 июля 1941 по 12 июля 1944 г.

С начала оккупации немецко-фашистскими захватчиками совершены следующие злодеяния:

В октябре 1941 г. в дер. Головчицы немцами была повешена семья Самусёнок Ми­хаила Михайловича в количестве 3 человек, а дочь 4-я расстреляна за укрывательство военнопленных.

В октябре 1941 г. в дер. Головчицы немцами были захвачены 4 воен­нопленных, скрывающихся у местных жителей, последние направлены в лагеря военнопленных.

В ноябре 1941 г. в дер. Соколище были расстреляны и зверски замучены 3 чело­века местных жителей.

В июне 1942 г. карательным отрядом немцев и полиции в дер. Волотовки и Рудня были расстреляны 24 человека преимущественно мужчин средних возрастов, в том числе зверски замучена семья Богданова, жена и 4 дочери.

В период с ноября 1943 г. до освобождения района частями Красной Армии в июле 1944 г. немцами неоднократно производились экспедиции по вылавливанию и истреблению населения, ранее проживавшего на партизанской зоне, ко­торое, спасаясь от неминуемой смерти от рук немцев, укрылось в лесах и болотах.

Таким образом, перенося невероятные трудности и лишения, скрывались до осво­бождения р-на, постоянно меняли местонахождения, жили под открытым небом и на снегу, переносили голод и зиму 1943-44 г. Были массовые случаи обморожения и за­болевания сыпным тифом.

Проходившие карательные экспедиции делали сплошную проческу лесов, где вы­лавливали с помощью собак скрывающихся жителей, которых расстреливали на месте, а часть угоняли на каторгу в немецкое рабство.

На основании опроса свидетелей и заявлений очевидцев установлены отдельные злодеяния:

В конце декабря 1943 г. немецкими карателями были захвачены жители дер. Го­ловчицы, скрывающиеся в лесной деревушке Пироги, согнаны в один дом, закрыты, а дом подожжен. Спасаясь с горящего дома, некоторым удалось вырваться, 3-х расстре­ляли находу, а 3-е бежали: в том числе Власёнок Нина Даниловна, Авдеенко Евдокия Александровна и Соловьева.

Таким образом, заживо было сожжено 36 человек и 3-е расстреляны, всего 39 человек.

В дер. Морково 28 декабря 1943 г. немецкими карателями были пойманы скрываю­щиеся в лесах жители, 5 человек из которых сожжены, 4 человека расстреляны на месте, всего уничтожено 9 человек.

В окрестностях дер. Обухово 31 декабря 1943 г.карательной экспедицией пойманы скрывающиеся в лесу жители и расстреляны в количестве 34 чел. Причем по показа­ниям очевидцев, старики и дети расстреливались на месте, а взрослые находу при по­пытке скрыться, троих пойманных отдельно расстреляли и бросили в сарай, который был сожжен. Трупы расстрелянных были опознаны и похоронены.

В первых числах января 1944 г. в дер. Грибел были захвачены немецкими захват­чиками 30 чел., которые расстреливались выстрелами в голову в хлеве, последний после был подожжен. Среди расстрелянных был Котов Максим Михайлович, последнего нем­цы ранили в голову и бросили среди трупов. Когда хлев загорелся, он вылез из-под трупов и скрылся в лесу. А так же было отдельно убито 4 человека и брошены в коло­дец. Трупы сожженных и убитых похоронены после освобождения р-на Красной Армией.

В дер. Горьки 6 января 1944 г, немецкими карателями были захвачены скрываю­щиеся жители Россонского р-на, согнаны в один дом, разделены женщины отдельно от мужчин и расстреляны выстрелами в затылок разрывными пулями. Женщин и детей в бывшей силосной яме, а мужчин в кузнице в подвале дома.

Па заявлению очевидцёв расстреляно 86 человек, трупы которых брошены.

Среди расстрелянных была ранена Русетская Франя Александровна 1907 г. рожд., жительница дер. Топоры Россонского р-на, которая вылезла из-под трупов и укрылась в лесу. По освобождении р-на на месте расстрела трупов не обнаружено, а на месте сожженной кузницы обнаружены обгорелые человеческие кости, погребенные жителями.

За период с 1 января по апрель 1944 года по лесам, где укрывались жители дер. Ста­росеков Двор, немцы производили проческу 4 раза, ловили и расстреливали пойман­ных. Во время 5-й прочески 3 апреля 1944 г. немцами было обнаружено местонахождение населения, из пулеметов расстреляно 11 человек, часть из коих при попытке скрыться, а остальные забрасывались в землянках гранатами. Трупы последних похо­ронены родственниками.

В начале июля 1944 г. перед отступлением немцев с нашего р-на около дер. Купели­щё взорвалась на мине немецкая автомашина. Немцы сразу же окружили дер. Купе­лище и всех обнаруженных жителей расстреливали. Всего убито 13 человек, детей и женщин престарелого возраста. Молодежь успела укрыться в лесу.

В конце декабря 1943 г. к реке Нище около деревень Купелище, Обухово, Дуброво, Изабылино собрались жители из соседних р-нов, спасавшиеся от карательной экспе­диции, часть которых были пойманы в лесах и расстреляны на месте. По освобожде­нию р-на летом 1944 г. трупы последних обнаруживаются жителями по лесам и боло­там, количество которых не установлено...

Проводившими карательными экспедициями и отдельными отрядами немцев про­изводилась проческа лесов и пойманные жители угонялись в немецкое рабство, которые до сего времени не возвратились и о их судьбе ничего неизвестно.

Так по показаниям очевидцев установлены отдельные факты угона населения:

К концу января 1944 г. в р-не Дубровы немцами было выловлено до 300 человек населения, преимущественно женщины и дети, из них 25 человек жителей дер. Дубро­вы и Купелище, а остальные из соседних деревень, последние были угнаны и до сего времени не возвратились, и о их судьбе ничего неизвестно.

В этот период немецкими карателями выловлены и угнаны в немецкое рабство жители дер. Грибел 103 человека, о которых никаких известий не имеется.

Весной 1944г. немецкими карателями из дер. Волотовки угнано 116 человек, угоня­лись целыми семьями в немецкое рабство. И о них никаких известий нет.

Спасаясь от немецких карателей население укрывалось в лесах и болотах, сидели по несколько дней голодные, не имели возможности разводить костры, чтобы не обна­ружить себя, устраивали под землей тайники, в которых укрывались от карателей.

В результате проведенного расследования, опроса местных жителей и очевидцев установлено, что за период временной оккупации на территории Соколищенского с/совета от рук немецко-фашистских захватчиков погибло:

Мирного населения - до 246 человек местных жителей, из них зверски замучены пытками и повешены 8 человек, сожжены заживо 36 человек, расстреляно и сожжено 27 человек и расстреляно 175 человек. А также угнано в немецкое рабство - до 458 человек, которые до сих пор не возвратились и о их местонахождении ничего не­известно. За период оккупации немцами и полицаями пойманы 4 человека, скрываю­щихся военнопленных, последние направлены в лагеря.

Лица, совершавшие злодеяния и способствующие истреблению советских граждан не установлены.

Немецко-фашистскими захватчиками с начала оккупации разграблялась эконо­мика сельсовета с целью уничтожения базы существования местного населения.

В результате чего разграблены, уничтожены и сожжены постройки, имущество 15 колхозов, в том числе: 9 М.Т. Ф., 30 скотников, 24 конюшни, 15 кузниц, 41 госпо­стройка, 2 водяные мельницы и 566 домов колхозников.

Угнано и истреблено 567 колхозных лошадей, 1124 колхозные коровы и 1280 голов мелкого скота, а также скота индивидуального пользования 691 корова и 2708 голов мелкого скота.

Изложенное подтверждается списками погибших и угнанных, протоколами опроса свидетелей, очевидцев и заявлениями граждан. Акт составлен в 2-х экземплярах.

Комиссия:

Председатель комиссии Буланов,

Члены комиссии: Лапшин, Литвинова, Шкультецкая. Свидетели: Совейко, Ершов.

ЮХАВIЦКI СЕЛЬСАВЕТ

ВЕСКА БЕРАЗНЮГI
ВАЎНЕЙКА Iван Аляксеевiч, н. ў 1916, разведчык Калiнiнскай брыгады, загiнуў у 1942

у разведцы каля в. Iдрыца Пскоўскай вобл.

BAЎНЕЙКА Mixaiл Ягоравiч, н. ў 1924, з 5.8.1942 разведчык 15-й Калiнiнскай брыгады, загiнуў 1.3.1944 у разведцы, пахаваны ў в. Ра­дзiвонава Себежскага р-на Пскоўскай вобл.

BAЎНЕЙКА Пелагея, н. ў 1910, расстраляна ў 1942.

ВОЛIС Яўгенiя Сцяпанаўна, н. ў 1919, па­мерла ад тыфу ў 1943.

КАЛМЫЧЭЎСКI Сямён Раманавiч, н. ў 1903, з 6.9.1942 партызан 1-й Калiнiнскай брыгады, загiнуў 13.5.1943, пахаваны ў в. Не­падавiчы Невельскага р-на Пскоўскай вобл.

КРАСIКОЎСКАЯ Кацярына Iванаўна, н. ў 1913, расстраляна 10.4.1944.

КРАСIКОЎСКАЯ Любоў Iльiнiчна, н. ў 1937, расстраляна 10.4.1944.

КРАСIКОЎСКАЯ Hiнa Iльiнiчна, н. ў 1939, расстраляна 10.4.1944.

ЛАПА Алена Мацвееўна, н. ў 1874, расстра­ляна 10.4.1944.

ЛАПА Аляксей Мiкалаевiч, н. ў 1879, рас­страляны 10.4.1944.

САЎЧАНКА Васiль Барысавiч, н. ў 1880, расстраляны 10.4.1944.

САЎЧАНКА Iociф Васiлевiч, н. ў 1904, расстраляны ў 1942.

САЎЧАНКА Леанiд Пятровіч, н. ў 1925, партызан Калiнiнскай брыгады, загiнуў у 1942, пахаваны ў в. Далосцы Себежскага р-на Пскоўскай вобл.

СВЯТАЯ Сцепанiда Андрэеўна, н. ў 1911, да вайны жыла i працавала ў Ленінградзе, памерла ад голаду ў час блакады.

СВЯТЫ Андрэй Усцiнавiч, н. ў 1884, памёр ад тыфу ў 1942, пахаваны на могiлках у в. Юхавiчы.

СВЯТЬI Фёдар Андрэевiч, н. ў 1907, да вайны жыў у Ленiнградзе, працаваў на авiя­заводзе, памёр ад голаду ў час блакады.

ХBACTOВA Aўгіння Фядотаўна, н. ў 1878, расстраляна 10.4.1944.

ХВАСТОВА Аўдоцця Ягораўна, н. ў 1910, расстраляна 10.4.1944.

ХВАСТОВА Кацярына Рыгораўна, н. ў 1900, расстраляна 10.4.1944.

ХВАСТОВА Таццяна Фёдараўна, н. ў 1930, расстраляна 10.4.1944.

ХВАСТОЎ Фёдар, н. ў 1915, расстраляны ў 1943.

ВОЛКАВА Людміла Ягораўна, н. ў 1934, закатавана 27.12.1943.

ВОЛКАЎ Анатоль Ягоравiч, н. ў 1939, за­катаваны 27.12.1943.

ГАЛЯШ Ала Iванаўна, н. ў 1938, расстра­ляна 10.4.1944.

ГАЛЯШ Анатоль Ягоравiч, н. ў 1940, рас­страляны ў 1942 у в. Хаданы.

ГАЛЯШ Арына Пятроўна, н. ў 1911, рас­страляна 10.4.1944.

ГАЛЯШ Валерый Максiмавiч, н. ў 1940, расстраляны 27.12.1943.

ГАЛЯШ Валянцiна Аляксандраўна, н. ў 1931, расстраляна 10.4.1944.

ГАЛЯШ Валянцiна Iванаўна, н. ў 1937, расстраляна 10.4.1944.

ГАЛЯШ Васiль Iванавiч, н. ў 1939, расстра­ляны 10.4.1944. .

ГАЛЯШ Вольга Усцiнаўна, н. ў 1902, рас­страляна i спалена 27.12.1943.

ГАЛЯШ Еўдакiя Захараўна, н. ў 1908, расстраляна ў 1942 у в. Хаданы.