GMINA ORLA
Walory turystyczne:
-
Krajobraz: płaski, niemal bezleśny, głównym urozmaiceniem rzeźby terenu jest dolina niewielkiej rzeki Orlanki. Ciekawy jest natomiast wiejski krajobraz kulturowy z licznymi wsiami o tradycyjnej zabudowie, dobrze wkomponowanych w polno-łąkowy pejzaż.
-
Walory przyrodnicze: na terenie gminy nie ma rezerwatów przyrody ani żadnych innych obszarów chronionych.
-
Walory kulturowe:
-
zabytkowy układ urbanistyczny miasteczka Orla,
-
cenne układy przestrzenne wsi w gminie z zabytkową drewnianą zabudową (najciekawszą w Koszkach, Krzywej i Szczytach-Dzięciołowie)
-
synagoga (XVIII w.) i cmentarz żydowski w Orli,
-
zespoły XVIII-wiecznych drewnianych cerkwi w Orli i Szczytach-Dzięciołowie.
-
murowana cerkiew w Wólce Wygonowskiej
-
XIX-wieczny drewniany dwór w Szczytach-Nowodworach,
-
stare kapliczki i cmentarze (w tym Pawlinowo – kaplice grobowe Szulców),
-
grodzisko w Paszkowszczyźnie,
-
przepusty drogowe murowane z pocz. XX w. (na drodze powiatowej Orla – Reduty).
-
Ważniejsze sanktuaria religijne i miejsca kultu:
-
Gredele – uroczysko Krynoczka z cudownym źródłem i kaplicą św. Jerzego (największe uroczystości w dniu św. Jerzego – 6 maja).
-
Rękodzieło ludowe (m.in. rzeźbiarstwo w drewnie):
-
Koszele, Reduty, Mikłasze.
-
Zespołu folklorystyczne:
-
Imprezy folklorystyczne o potencjalnym znaczeniu turystycznym:
-
„Orlańskie Spotkania” – ostatnia niedziela sierpnia.
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa: brak.
-
Gastronomia: brak.
-
Szlaki turystyczne:
-
pieszo-rowerowy „Szlak Prawosławnych Świątyń” przecinający gminę na odcinku: Parcewo – Spiczki – Orla – Szczyty-Dzięciołowo – Czyże.
-
Ścieżki przyrodnicze i edukacyjne:
-
ścieżka przyrodniczo-leśna „Pod Zielonym Dębem” koło leśniczówki w Orli.
-
Informacja turystyczna: brak.
Wnioski:
Niemal bezleśny krajobraz gminy należy do mniej atrakcyjnych w Krainie Żubra. Brak też (poza jednym szlakiem i ścieżką przyrodniczą) jakichkolwiek elementów infrastruktury turystycznej. Głównym atutem gminy są jej walory kulturowe, a zwłaszcza cenny zespół zabytków żydowskich w Orli, z najstarszą w regionie i jedną z bardzo nielicznych zachowanych synagog. Ciekawymi miejscowościami są także sąsiadujące ze sobą wsie Szczyty-Dzięciołowo z cenną XVIII-wieczną cerkwią i Szczyty-Nowodwory z drewnianym dworem. W ofercie turystycznej gminy powinno się wyeksponować wyróżniające gminę na tle regionu atrakcje związane z kulturą żydowską, jako jeden z elementów wielokulturowości Krainy Żubra, a także lokalne rękodzieło ludowe z możliwością nabycia wyrobów bezpośrednio u twórców.
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie (lub aktualizacja) inwentaryzacji cennych obiektów wiejskiego budownictwa drewnianego i zabytkowych układów osadniczych, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Wprowadzenie zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, mających na celu ochronę najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wydanie folderu (z logo „Krainy Żubra”) z zaznaczeniem najważniejszych atrakcji turystycznych gminy (zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki, krzyże i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.), ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Utworzenie w Orli gminnego punktu informacji turystycznej.
-
Wyznakowanie na terenie gminy rowerowego „Szlaku doliny Nurca” z Bociek do Czeremchy na odcinku Mołoczki – Pawlinowo – Wólka Wygonowska – Kleszczele.
-
Wytyczenie i wyznakowanie na terenie gminy szlaku turystycznego rowerowo – pieszego „Doliną rzeki Orlanki” prowadzącego z miejscowości Orla przez Koszele (zabudowa miejscowości w kształcie włóczni, rękodzieło ludowe, uroczysko) Reduty (rękodzieło ludowe, bobry, dolina rzeki Orlanka), Orlę (zabytki kulturowe), Szczyty-Dzięciołowo (zabytki kulturowe, przydrożna kapliczka), Mikłasze (dolina rzeki, rękodzieło ludowe).
-
Wykonanie w Orli opatrzonych logo Krainy Żubra dwu tablic:
-
z krajoznawczym planem miasteczka,
-
z krajoznawczą mapą Krainy Żubra.
-
Wykonanie i ustawienie w Orli, przy szlakach turystycznych oraz przy szosie Bielsk Podlaski – Hajnówka opatrzonych logo Krainy Żubra drogowskazów do najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych (a także obiektów infrastruktury turystycznej) oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Utworzenie kilku kwater agroturystycznych w Orli i na terenie gminy, najlepiej w tradycyjnych drewnianych domach wiejskich.
-
Rozważenie adaptacji na obiekt agroturystyczny drewnianego dworku w Szczytach-Nowodworach oraz nieużytkowanych budynków szkolnych w innych miejscowościach.
-
Urządzenie w synagodze w Orli niewielkiego muzeum lub izby muzealnej z ekspozycją poświęconą kulturze żydowskiej oraz ekspozycją etnograficzną z możliwością zakupu lokalnego rękodzieła (wyroby ze skóry, słomy, siana, i wikliny).
-
Utworzenie w Orli placówki gastronomicznej specjalizującej się daniach kuchni regionalnej, w tym także w daniach kuchni żydowskiej.
-
Opracowanie lokalnych produktów turystycznych:
-
programu zwiedzanie Orli i najciekawszych wsi w gminie z zaakcentowaniem elementów kultury żydowskiej (ewentualnie w połączeniu z programem zwiedzania sąsiednich gmin (np. Czyże czy Bielsk Podlaski).
-
włączenie zwiedzania Orli i Szczytów-Dzięciołowa oraz Szczytów-Nowodworów do programu dłuższych wycieczek po Krainie Żubra.
MIASTO I GMINA KLESZCZELE
Walory turystyczne:
-
Krajobraz –mało urozmaicony, płaski, znaczna lesistość, jednak lasy to głównie młode monokultury sosnowe na terenach porolnych. Jedynym urozmaiceniem krajobrazu jest szeroka dolina płynącej w otoczeniu łąk rzeki Nurzec.
-
Walory przyrodnicze:
-
Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska” obejmujący wschodnią część gminy,
-
rezerwat przyrody – „Jelonka”,
-
jeden pomnik przyrody obejmujący grupę 11 starych drzew przy stacji kolejowej,
-
ostoja bobrów w dolinie rzeki Nurzec.
-
Walory kulturowe:
-
zabytkowy układ urbanistyczny Kleszczel z zespołem małomiasteczkowej zabudowy drewnianej (kilkadziesiąt obiektów),
-
zespół zabytków sakralnych w Kleszczelach: cerkiew drewniana (1709) i murowana (1870), murowany kościół (1910),
-
drewniany dworzec kolejowy w Kleszczelach (k. XIX w.),
-
układy przestrzenne wsi w gminie z zespołami drewnianej zabudowy (najcenniejsze w Dobrowodzie, Policznej i Daszach),
-
drewniana cerkiew w Sakach (XVIII),
-
murowana cerkiew w Kośnej (1870),
-
drewniane kaplice w Dobrowodzie i Suchowolcach,
-
kurhan w Gruzce.
-
Ważniejsze sanktuaria religijne i lokalne miejsca kultu:
-
Saki – cudowne źródło oraz wzgórze cerkwią, w której znajduje się otoczona kultem ikona św. Dymitra (największe uroczystości odbywają się w dniu św. Dymitra – 26 października).
-
Muzea i izby regionalne:
-
izba garncarska w Kleszczelach,
-
galeria rzeźby w Kleszczelach.
-
Rękodzieło i wytwórczość ludowa:
-
Dobrowoda - domowy wypiek chleba i korowajów, wyrób serów;
-
Policzna – wyplatanie koszy, dzbanów ze słomy.
-
Imprezy i uroczystości o potencjalnym znaczeniu turystycznym:
-
Przegląd pieśni weselnych i lirycznych w Kleszczelach (listopad).
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa
-
3 kwatery agroturystyczne (w Dobrowodzie i Suchowlocach; łącznie 22 miejsca noclegowe),
-
pole namiotowe nad zalewem w Repczycach
-
Gastronomia:
-
karczma i dwa bary w Kleszczelach,
-
bar w Suchowolcach..
-
Szlaki turystyczne:
-
przez gminę przebiega czerwony szlak rowerowy na odcinkach: Grabowiec – Kleszczele – Czeremcha i Opaka Duża – Biała Straż – Wojnówka.
-
Informacja turystyczna:
-
punkt IT w Gminnym Ośrodku Kultury w Kleszczelach.
-
Inne:
-
Zalew Repczyce z kąpieliskiem i wypożyczalnią sprzętu wodnego.
Wnioski:
Teren gminy nie ma wybitnych walorów przyrodniczych i krajobrazowych. Dużym mankamentem jest brak szlaków na terenie gminy oraz niedostatek bazy noclegowej. Korzystne jest dobra dostępność komunikacyjna gminy, dzięki usytuowaniu na przecięciu szos Bielsk Podlaski - Połowce i Hajnówka – Siemiatycze i przy liniach kolejowych z Czeremchy do Białegostoku i Hajnówki. Promowaną i rozwijana atrakcją gminy powinny stać się jej walory kulturowe: zabytki Kleszczel, drewniana zabudowa wsi, świątynie, wielokulturowość, tradycje garncarskie, tradycyjne rękodzieło, rzeźba w drewnie i wytwarzane w gospodarstwach produkty spożywcze. Miejscowości najbardziej atrakcyjne dla turystów to Kleszczele (zabytki, garncarstwo), Dobrowoda (lokalne produkty spożywcze), Policzna (rękodzieło, stara zabudowa) i Saki (zespół cerkiewny, cudowne źródełko z kapliczką).
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie w gminie inwentaryzacji cennych obiektów budownictwa wiejskiego i zabytkowych układów osadniczych, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Wprowadzenie zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, mających na celu ochronę najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wyznakowanie na terenie gminy następujących szlaków turystycznych
-
rowerowego i pieszego „Szlaku Żubra” na odcinku: Opaka Duża – Biała Straż – Wojnówka,
-
łącznikowego szlaku pieszego: Kleszczele – Dobrowoda – Policzna – Wojnówka.
-
rowerowego „Szlaku doliny Nurca” na odcinku Czeremcha – Dobrowoda – Kleszczele - Wólka Wygonowska – Pawlinowo – Mołoczki.
-
Wyznakowanie ścieżki przyrodniczej na terenie rezerwatu „Jelonka”.
-
Wydanie folderu z logo „Krainy Żubra” oraz mapką gminy i planem Kleszczel, z zaznaczeniem i opisem najważniejszych atrakcji turystycznych (zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.), a także infrastruktury turystycznej, ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Wykonanie w centrum Kleszczel opatrzonych logo Krainy Żubra dwu tablic:
-
z krajoznawczym planem miasta,
-
z krajoznawczą mapą Krainy Żubra.
-
Wykonanie i ustawienie w Kleszczelach przy szlakach turystycznych oraz przy szosach Hajnówka – Siemiatycze i Bielsk Podlaski - Połowce opatrzonych logo Krainy Żubra drogowskazów do najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych (a także obiektów infrastruktury turystycznej) oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Objęcie wsi Policzna pilotażowym programem „Wieś jak malowanie” i rewaloryzacja najciekawszych zabytków budownictwa drewnianego.
-
Rewaloryzacja zabytkowej drewnianej zabudowy w centrum Kleszczel.
-
Adaptacja jednego z zabytkowych domów w Kleszczelach na gospodę specjalizująca się w potrawach regionalnych.
-
Zorganizowanie kilku dodatkowych kwater agroturystycznych, szczególnie w Kleszczelach, Policznej i Dobrowodzie.
-
Propozycje lokalnych produktów turystycznych na terenie gminy:
-
opracowanie programu zwiedzania najciekawszych miejscowości i wykorzystaniem ich walorów kulturowych i tradycji rękodzielnictwa (Kleszczele – Dobrowoda – Policzna – Saki - Kleszczele); w programie powinna znaleźć się możliwość degustacji lokalnych produktów i zakupu wyrobów rękodzielniczych.
-
zorganizowanie na terenie gminy cyklicznej imprezy folklorystycznej (festyn, warsztaty) opartej na lokalnej tradycji rękodzielniczej (garncarstwo, plecionki ze słomy, lokalne wypieki).
GMINA CZEREMCHA
Walory turystyczne:
-
Krajobraz – niezbyt atrakcyjny dla turystyki, mało urozmaicony, płaski, znaczna lesistość, jednak lasy to głównie młode monokultury sosnowe na terenach porolnych.
-
Walory przyrodnicze: na terenie gminy nie ma żadnego rezerwatu przyrody, jest tylko niewielki skrawek Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska”.
-
Walory kulturowe:
-
zabytkowe układy przestrzenne wsi w gminie, oraz zabytkowe i ciekawe obiekty drewnianego budownictwa wiejskiego (najwięcej w Zubaczach, Czeremsze–Wsi i Kuzawie),
-
drewniane cerkwie w Czeremsze-Wsi (1816 r.) i Zubaczach (1897 r.)
-
park podworski w Jancewiczach.
-
Zespoły folklorystyczne:
-
„Czeremszyna” w Czeremsze.
-
Imprezy kulturalne o potencjalnym znaczeniu turystycznym
-
spotkania folkowe „Z wiejskiego podwórza” (GOK – Czeremcha, koniec czerwca),
-
„Polsko-Ukraińskie Spotkania Muzyczne” (GOK Czeremcha lipiec-sierpień)
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa:
-
6 kwater agroturystycznych w Czeremsze (łącznie 41 miejsc noclegowych),
-
pole biwakowe w Czeremsze (20 miejsc)
-
Gastronomia:
-
4 nieduże bary w Czeremsze.
-
Informacja turystyczna:
-
Szlaki turystyczne:
-
przez gminę przebiega czerwony szlak rowerowy na odcinku: Kleszczele – Czeremcha – Wólka Terechowska – Biała Straż.
-
Biura turystyczne:
-
Elżbieta i Roman Turkiewicz – Czeremcha.
-
Inne: przejścia graniczne na Białoruś: drogowe – w Połowcach i kolejowe – w Czeremsze.
Wnioski:
Gmina pozbawiona jest większych walorów krajobrazowych i przyrodniczych. Pod względem walorów kulturowych najciekawsze są Zubacze i Czeremcha-wieś ze starą zabudową i drewnianymi cerkwiami. Na uwagę zasługują dwie ciekawe imprezy kulturalne organizowane przez GOK w Czeremsze. Czeremcha ma duże znaczenie jako lokalny węzeł komunikacyjny z rozgałęzieniem linii kolejowych w kierunku Siedlec, Białegostoku i Hajnówki, szosą Białystok – Bielsk Podlaski - Brześć oraz dwoma przejściami granicznymi. Czeremcha znajdzie się na trasie pieszego i rowerowego „Szlaku Krainy Żubra”, co pozwoli potraktować ją przez turystów jako miejscowość etapową, gdzie można rozpocząć lub zakończyć pewien odcinek trasy szlaku.
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie w gminie aktualnej inwentaryzacji zabytkowych układów osadniczych i cennych obiektów budownictwa wiejskiego, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Wprowadzenie zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, mających na celu ochronę najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wyznakowanie na terenie gminy następujących szlaków turystycznych:
-
rowerowego i pieszego „Szlaku Krainy Żubra” na odcinku: Klukowicze – Zubacze – Czeremcha – Opaka Duża,
-
rowerowego „Szlaku doliny Nurca” z Czeremchy do Bociek na odcinku Czeremcha – Dobrowoda.
-
pieszego „Szlaku obrzeży Puszczy Białowieskiej” z Policznej do Narewki, na odcinku: st. PKP Policzna – Policzna – Werstok,
-
pieszego szlaku z Czeremchy przez Milejczyce do Bociek, na odcinku: Czeremcha – Rogacze.
-
Wydanie folderu z logo Krainy Żubra oraz mapką gminy, z zaznaczeniem i opisem najważniejszych atrakcji turystycznych (zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.), a także infrastruktury turystycznej, ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Wykonanie przy dworcu kolejowym w Czeremsze opatrzonej logo Krainy Żubra tablicy z krajoznawczą mapą Krainy Żubra.
-
Wykonanie i ustawienie w Czeremsze, przy szlakach turystycznych oraz przy szosie Bielsk Podlaski - Połowce opatrzonych logo Krainy Żubra drogowskazów do najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych, a także obiektów infrastruktury turystycznej oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Budowa przy szosie Bielsk Podlaski - Połowce zajazdu z serii „Zajazdów Żubrowych”, z miejscami noclegowymi i gospodą specjalizującą się w potrawach regionalnych.
-
Zorganizowanie kilku dodatkowych kwater agroturystycznych szczególnie we wsiach na „Szlaku Krainy Żubra” (Zubacze, Opaka Duża)
-
Wprowadzenie odbywających się w Czeremsze imprez kulturalnych: spotkań folkowych „Z wiejskiego podwórza” oraz „Polsko-Ukraińskich Spotkań Muzycznych” do oficjalnego kalendarza imprez kulturalnych Krainy Żubra.
GMINA DUBICZE CERKIEWNE
Walory turystyczne:
-
Krajobraz – płaski, mało urozmaicony, znaczna lesistość, jednak lasy to głównie młode monokultury sosnowe na terenach porolnych. Najciekawsza jest przygraniczna, pd.-wsch. część gminy, obejmująca fragment Puszczy Białowieskiej ze starodrzewami. Północna część gminy jest bezleśna i obejmuje tereny rolnicze. Pewne urozmaicenie w krajobrazie wprowadzają doliny niewielkich cieków, w większości skanalizowanych, płynących w otoczeniu łąk: Orlanki, Orli i Policznej. Na Orlance pod Dubiczami Cerkiewnymi utworzono niewielki zalew Bachmaty. Duże walory ma krajobraz kulturowy gminy: wsie położone w obrzeżu Puszczy Białowieskiej z tradycyjną drewnianą zabudową.
-
Walory przyrodnicze:
-
Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska”. obejmujący większą część gminy
-
rezerwat „Czechy Orlańskie” i część rezerwatu „Starzyna”,
-
kilka użytków ekologicznych, obejmujących m.in. fragment doliny rzeki Perebel,
-
13 pomników przyrody – okazałych drzew.
-
Walory kulturowe:
-
zabytkowe układy przestrzenne wsi oraz liczne zabytkowe i ciekawe obiekty drewnianego budownictwa wiejskiego (najwięcej w Starym Korninie, Dubiczach Cerkiewnych, Czechach Orlańskich, Grabowcu i Wojnówce).
-
zespół dworski w Jodłówce,
-
dwie drewniane cerkwie w Starym Korninie (1773 i 1893),
-
cerkiew (1768) i cmentarz w Werstoku,
-
cerkiew w Dubiczach Cerkiewnych (1946) z przycerkiewnym cmentarzem,
-
drewniane wiatraki w Koryciskach, Grabowcu i Dubiczach Cerkiewnych.
-
Miejsca kultu religijnego:
-
Stary Kornin: kapliczka nad studnią z cudowną wodą oraz cerkiew z otoczoną kultem ikoną św. Anny (najważniejsze uroczystości odbywają się w dniu 7 sierpnia).
-
Imprezy folklorystyczne i uroczystości religijne o potencjalnym znaczeniu turystycznym:
-
festyn „Na Iwana na Kupała” w Dubiczach Cerkiewnych (lipiec),
-
Festyn Kultury Białoruskiej (sierpień – co roku w innej wsi).
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa:
-
ośrodek wypoczynkowy „Bachmaty” w Dubiczach Cerkiewnych (33 miejsca)
-
pole biwakowe nad zalewem w Dubiczach Cerkiewnych (50 miejsc),
-
sezonowe schronisko młodzieżowe (25 miejsc) w Dubiczach Cerkiewnych,
-
12 kwater agroturystycznych (w Dubiczach Cerkiewnych, Tofiłowcach, Wojnówce, Grabowcu, Kraśkowszczyźnie, Jagodnikach, Witowie, Werstoku i Jelonce; łącznie 93 miejsca noclegowe).
-
Gastronomia:
-
zajazd w Dubiczach Cerkiewnych.
-
Informacja turystyczna:
-
Urząd Gminy i Gminnym Ośrodku Kultury w Dubiczach Cerkiewnych, w okresie maj-wrzesień – również w ośrodku „Bachmaty”.
-
Szlaki turystyczne:
-
szlak rowerowy (zielony) na odcinku Dubicze Cerkiewne – Topiło (Białowieża).
-
szlak rowerowy (czerwony) na odcinkach: Zbucz – Stary Kornin - Dubicze Cerkiewne - Grabowiec – Kleszczele oraz Biała Straż – Piaski.
-
Ścieżki przyrodnicze i edukacyjne:
-
ścieżka przyrodniczo-leśna w rezerwacie „Czechy Orlańskie” (2 km).
-
Inne:
-
Zalew Bachmaty z kąpieliskiem, plażą i wypożyczalnią sprzętu wodnego.
Wnioski:
Gmina o dość dobrze rozwiniętej infrastrukturze turystycznej. Najważniejszą atrakcją przyrodniczo-krajobrazową jest fragment Puszczy Białowieskiej, jaki znalazł się w pd.-wsch. części gminy, z rezerwatem „Starzyna”, starodrzewami, obszarami śródleśnych łąk w dolinie rz. Perebel oraz przysiółkami na polanach. Atrakcyjny dla turystyki jest również przyrodniczo-kulturowy krajobraz mozaiki rolno-leśnej na obrzeżach Puszczy Białowieskiej oraz wsie ze starą zabudową. Znaczenie turystyczne ma wieś Stary Kornin, z dwiema cerkwiami, miejscem kultu z cudownym źródłem oraz starą zabudową. Gmina ma niezłe połączenia komunikacyjne i dobrze rozwiniętą bazę noclegową, na podkreślenie zasługuje znaczna liczba kwater agroturystycznych, a zwłaszcza fakt, że niektóre z nich znajdują się w zabytkowych drewnianych domach (Kraśkowszczyzna). Mankamentem jest niedostatek bazy gastronomicznej (szczególnie placówek specjalizujących się kuchni regionalnej) oraz szlaków turystycznych. Preferowane formy turystyki: agroturystyka, turystyka piesza i rowerowa.
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie w gminie inwentaryzacji cennych obiektów drewnianego budownictwa wiejskiego i zabytkowych układów osadniczych, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem niezbędnej ochrony najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wyznakowanie na terenie gmin fragmentu pieszego i rowerowego „Szlaku Krainy Żubra” na odcinku: Biała Straż – Wojnówka – Jodłówka – Starzyna – Górny Gród – Nikiforowo – Wygon – rez. „Starzyna” – Topiło.
-
Wyznakowanie w gminie kilku innych nowych szlaków turystycznych:
-
pieszego „Szlaku obrzeży Puszczy Białowieskiej” z Policznej do Narewki, na odcinku: Orzeszkowo - Wygon – Jakubowo – Witowo – rez. „Czechy Orlańskie” - Pasieczniki – Werstok – Policzna.
-
pieszego szlaku łącznikowego: Dubicze Cerkiewne – st. PKP Witowo - rez. „Czechy Orlańskie” – Pasieczniki Małe - Wiluki – Krugłe – Starzyna.
-
rowerowego „Szlaku pereł architektury drewnianej” z Dubicz Cerkiewnych do Narwi na odcinku: Dubicze Cerkiewne - Stary Kornin – Nowe Berezowo.
-
Wydanie folderu z logo „Krainy Żubra” i mapką gminy, z zaznaczeniem i opisem najważniejszych atrakcji turystycznych gminy (zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.) oraz obiektów infrastruktury turystycznej ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Wykonanie w centrum Dubicz Cerkiewnych opatrzonej logo Krainy Żubra tablicy z krajoznawczą mapą Krainy Żubra.
-
Wykonanie i ustawienie przy szlakach turystycznych oraz przy szosie Hajnówka – Kleszczele opatrzonych logo Krainy Żubra drogowskazów do najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych, a także obiektów infrastruktury turystycznej oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Objęcie Starego Kornina pilotażowym programem „Wieś jak malowanie” i rewaloryzacja najciekawszych zabytków budownictwa drewnianego we wsi.
-
Rozważenie możliwości adaptacji znajdujących się na terenie gminy wiatraków na obiekty turystyczne.
-
Opracowanie lokalnego produktu turystycznego: kilkugodzinnego programu zwiedzania najciekawszych wsi w gminie.
-
Wprowadzenie festynu „Na Iwana na Kupała” w Dubiczach Cerkiewnych do oficjalnego kalendarza imprez o znaczeniu turystycznym w Krainie Żubra.
GMINA CZYŻE
Walory turystyczne:
-
Krajobraz – typowo rolniczy, lekko falisty, o niedużej lesistości. Urozmaiceniem pejzażu jest dolina niewielkiej rzeki Łoknicy, wcięta w okoliczne tereny, na niektórych odcinkach towarzyszy jej las. Duże walory ma krajobraz kulturowy gminy: wsie z dobrze zachowanymi dużymi zespołami tradycyjnej drewnianej zabudowy.
-
Walory przyrodnicze: na terenie gminy nie ma rezerwatów przyrody ani innych obszarów chronionych.
-
Walory kulturowe:
-
zabytkowe układy przestrzenne wsi z licznymi zabytkowymi i ciekawymi obiektami drewnianego budownictwa wiejskiego (najwięcej w Czyżach, Zbuczu, Morzu, Kuraszewie i Klejnikach),
-
drewniane cerkwie w Czyżach (1812), Klejnikach (1865) i Kuraszewie (1868),
-
stare kapliczki i cmentarze (najciekawsze w Czyżach, Kuraszewie, Klejnikach i Morzu),
-
wczesnośredniowieczne grodzisko w Zbuczu (IX w.),
-
cmenatrzysko „Mogiłki-Grabniak” z IV-V w. (groby w obstawie kamiennej i kurhany)
-
kurhany w Zbuczu, Kuraszewie, Ladach, Kamieniu i Kojłach.
-
Lokalne sanktuaria religijne i miejsca kultu:
-
Kuraszewo-Lady – źródełko ze „świętą wodą”, kaplicą i lasem krzyży, lokalne miejsce pielgrzymek (główne uroczystości w dniu 14 sierpnia).
-
Muzea, skanseny i izby regionalne:
-
Izba Tradycji w Klejnikach.
-
Zespoły folklorystyczne:
-
„Czyżowianie” w Czyżach,
-
„Zbuczanki” w Zbuczu,
-
„Niezapominajki” w Kuraszewie.
7. Imprezy kulturalne o potencjalnym znaczeniu turystycznym:
-
Festyn Archeologiczny „Zbuczlandia” w Zbuczu połączony ze Spotkaniami z Obrzędem Dożynkowym (wrzesień),
-
„Kupalinka” – festyn z Obrzędem Świętojańskim nad zbiornikiem wodnym „Leniewo” ( lipiec).
.
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa:
-
Gastronomia:
-
bary w Czyżach, Kuraszewie i Klejnikach.
-
Szlaki turystyczne - szlaki rowerowe:
-
„Szlak Prawosławnych Świątyń” (żółty) na odcinku Szczyty-Dzięciołowo – Rakowicze - Czyże – Nowe Berezowo.
-
szlak czerwony na odcinku: Nowe Berezowo - Czyże - Zbucz – Stary Kornin.
-
Informacja turystyczna: brak.
-
Inne:
-
zbiorniki wodne „Leniewo” i „Lady” na rzece Łoknicy.
Wnioski:
Gmina jest typowo rolnicza i jest niemal zupełnie pozbawiona infrastruktury turystycznej, w szczególności zaś bazy noclegowej. Jej atutem są natomiast wysokie walory kulturowe i położenie przy jednej z głównych dróg prowadzących do Puszczy Białowieskiej. Główna atrakcją gminy, godną wyeksponowania i wykorzystania są zabytkowe zespoły wiejskiej zabudowy drewnianej oraz zabytki archeologiczne. Główne formy turystyki mające szansę rozwoju w gminie to agroturystyka, turystyka kulturowa i turystyka rowerowa.
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie w gminie inwentaryzacji cennych obiektów budownictwa wiejskiego i zabytkowych układów osadniczych, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Wprowadzenie zmian w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, mających na celu ochronę najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wyznakowanie na terenie gminy dwu szlaków rowerowych:
-
łącznikowego: Stary Kornin – Morze – Krywiatycze – Orla
-
fragmentu szlaku „Pereł architektury drewnianej” na odcinku: Nowe Berezowo – Kuraszewo – Lady – Tyniewicze Wielkie.
-
Wydanie folderu z logo „Krainy Żubra” i mapką gminy, z zaznaczeniem i opisem najważniejszych atrakcji turystycznych gminy (zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.) oraz obiektów infrastruktury turystycznej ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Wykonanie i ustawienie przy szlakach turystycznych oraz przy szosie Bielk Podlaski - Hajnówka opatrzonych logo Krainy Żubra drogowskazów do najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych, a także obiektów infrastruktury turystycznej oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Objęcie wsi Morze pilotażowym programem „Wieś jak malowanie” i rewaloryzacja najciekawszych zabytków budownictwa drewnianego we wsi.
-
Stworzenie kilku kwater agroturystycznych we wsiach gminy, a w szczególności Czyżach, Morzu i w Zbuczu, najchętniej w tradycyjnych domach drewnianych.
-
Rozważenie możliwości adaptacji na obiekty bazy noclegowej w Czyżach i Morzu, a także dawnych szkół w Morzu i Zbuczu oraz świetlicy w Czyżach.
-
Budowa w Zbuczu regionalnego zajazdu z serii „Zajazdów Żubrowych”, z miejscami noclegowymi i gospodą specjalizującą się w daniach kuchni regionalnej.
-
Opracowanie lokalnego produktu turystycznego: kilkugodzinnego programu zwiedzania wsi w gminie (z uwzględnieniem m.in. Czyż, Morza, Zbucza, kaplicy w Kuraszewie-Ladach), urozmaiconego występem zespołu ludowego.
-
Odtworzenie fragmentu dawnej zabudowy grodziska „Wał” w Zbuczu.
-
Wprowadzenie festynu archeologicznego w Zbuczu (wrzesień) do oficjalnego kalendarza imprez szlaku „Krainy Żubra”.
MIASTO HAJNÓWKA
Walory turystyczne:
-
Walory przyrodnicze:
-
grupa 60 pomnikowych drzew na terenie miasta
-
Najważniejsze walory kulturowe:
-
zachowany układ urbanistyczny centrum miasta,
-
drewniana zabudowa centrum miasta,
-
sobór p.w. Św. Trójcy – wybitne dzieło architektury nowoczesnej.
-
inne świątynie i kaplice na terenie miasta,
-
osiedle robotnicze hajnowskich Zakładów Przemysłu Drzewnego,
-
budynek Fabryki Suchej Destylacji Drewna (1915)
-
cmentarz z I wojny światowej
-
Lokalne sanktuaria i szczególne miejsca kultu religijnego:
-
Sobór p.w. Św. Trójcy,
-
Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Św.
-
Muzea i skanseny:
-
Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej,
-
Muzeum Kowalstwa i Ślusarstwa,
-
mini-skansen przy przystanku początkowym kolejki wąskotorowej,
-
mini-muzeum socrealizmu w „Barze u Wołodzi”.
-
Imprezy turystyczne, kulturalne, folklorystyczne i uroczystości religijne o potencjalnym znaczeniu turystycznym:
-
Międzynarodowy Festiwal „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej” (maj),
-
Koncerty muzyki kameralnej i organowej w kościele p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Hajnówce,
-
Festyn Białoruski,
-
Festiwal Piosenki Religijnej „Śpiewajmy Panu”,
-
Światowy Dzień Turystyki (cykl rajdów, wrzesień).
-
Rajd pieszy (po Puszczy Białowieskiej),
-
Rajd Mikołajkowy,
-
Hajnowski Półmaraton,
-
Turniej Piłki Plażowej (turniej kwalifikacyjny do Pucharu Polski)
-
Inne:
-
wyroby rękodzielnictwa i sztuki ludowej do nabycia w Hajnówce – u twórców lub w biurze PTTK (galanteria drewniana, wyroby z witek brzozowych, rzeźba ludowa, wyroby z wikliny, haft ludowy).
-
lokalne produkty spożywcze – m.in. sprzedaż miodu na bazarze w Hajnówce i u kilku producentów w mieście.
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa:
-
dwa hotele, zajazd i motel (łącznie 223 miejsca),
-
pokoje gościnne w Ośrodku Kultury Białoruskiej i Domu Miłosierdzia „Samarytanin” (łącznie 23 miejsca),
-
jedna kwatera agroturystyczna (5 miejsc).
-
Gastronomia:
-
trzy restauracje i kilka barów.
-
Szlaki turystyczne. W Hajnówce bierze początek kilka pieszych szlaków turystycznych:
-
zielony do Białowieży,
-
„Szlak walk partyzanckich” (czerwony) do Narewki,
-
„Szlak śladami powstania styczniowego” (niebieski), okrężny: Hajnówka – Orzeszkowo - Hajnówka
przez miasto przebiega też pięć szlaków rowerowych:
-
„Szlak Prawosławnych Świątyń” (żółty), prowadzący z Hajnówki do Dubin (i dalej do Narwi) oraz do Nowego Berezowa (i dalej do Czyż),
-
Hajnówka – Orzeszkowo – Hajnówka (niebieski),
-
Hajnówka – Dubiny – Nowosady – Lipny - Hajnówka
-
Hajnówka – Dubicze Cerkiewne (Czeremcha – Piaski; czerwony)
-
Hajnówka – Białowieża - Hajnówka
-
Ścieżki przyrodnicze.
-
„Harcerska Górka” w rezerwacie Krajobrazowym (Nadleśnictwo Hajnówka)
-
Górniańskie Łąki
-
Kolejka wąskotorowa:
-
Turystyczne przejazdy do Topiła, Lipin i Postołowa.
-
Inne:
-
wypożyczalnia rowerów w hotelu „Orzechowski”.
-
Informacja turystyczna:
-
Centrum Turystyki Regionu Puszczy Białowieskiej,
-
PTTK
-
Biura turystyczne:
-
Biuro PTTK,
-
Biuro Turystyki Aktywnej „Nes-Tur”,
-
Biuro Turystyczne „Żubr”.
Wnioski:
W koncepcji rozwoju turystyki w Krainie Żubra Hajnówka będzie odgrywała kluczową rolę jako główny „punkt rozrządowy” ruchu turystycznego w regionie, siedziba największego i najważniejszego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego oraz główna „brama” do Puszczy Białowieskiej i centralny punkt, a zarazem terminal, pieszego i rowerowego „Szlaku Żubra”, a także punkt węzłowy innych szlaków. Niezbędna jest budowa nowoczesnego Centrum Informacji i Obsługi Ruchu Turystycznego z otaczającą infrastruktura oraz dużego hotelu o średnim standardzie. Konieczne jest także wzbogacenie oferty turystycznej w samym mieście, m.in. przez organizację „parku wilczego” oraz urozmaicenie i wydłużenie programu przejazdów turystycznych kolejką wąskotorową.
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie w mieście inwentaryzacji cennych obiektów budownictwa i zabytkowych układów osadniczych, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Wprowadzenie zmian w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, mających na celu ochronę najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wydanie folderu z logo „Krainy Żubra” i planem miasta, z zaznaczeniem i opisem najważniejszych atrakcji turystycznych (zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.) oraz obiektów infrastruktury turystycznej ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Wykonanie przy stacji kolejowej i w centrum miasta opatrzonej logo Krainy Żubra tablicy z krajoznawczą mapą Krainy Żubra.
-
Wykonanie i ustawienie w mieście drogowskazów do najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych, a także obiektów infrastruktury turystycznej oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Wykonanie terminalu pieszego i rowerowego „Szlaku Krainy Żubra” i wyznakowanie przebiegu obu szlaków na terenie miasta.
-
Remont torowiska i uruchomienie nowej trasy turystycznej kolejki leśnej z Hajnówki przez Postołowo do Starej Białowieży, z odgałęzieniem do Kosego Mostu.
-
Przekształcenie Centrum Turystyki Regionu Puszczy Białowieskiej w główne Centrum Informacji i Obsługi Ruchu Turystycznego (CIORT) Krainy Żubra oraz wybudowanie na jego siedzibę nowego budynku (ew. połączonego z hotelem) z dodatkową infrastrukturą: wypożyczalnią rowerów i nart, restauracją, parkingiem, sklepami z pamiątkami itp.
-
Budowa w mieście hotelu o średnim standardzie (może być połączony z CIORT).
-
Organizacja w Hajnówce „wilczego parku” – pokazowego rezerwatu wilków i innych zwierząt w wolierach, na terenach przyległych do początkowej stacji kolejki leśnej.
-
Urozmaicenie oferty turystycznej przez opracowanie nowych produktów turystycznych:
-
kilkugodzinnego programu zwiedzania miasta (stara zabudowa w centrum, targowisko, stacja kolejki, muzea, sobór św. Trójcy, Krynoczka, w przyszłości „wilczy park”)
-
opracowanie programu całodziennej wycieczki kolejką wąskotorową do Starej Białowieży
-
Wprowadzenie do oficjalnego kalendarza imprez o znaczeniu turystycznym w Krainie Żubra Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej.
GMINA HAJNÓWKA
Walory turystyczne:
-
Krajobraz. Większą część obszaru gminy zajmuje Puszcza Białowieska z licznymi uroczyskami puszczańskimi, kilkoma rezerwatami przyrody oraz atrakcyjną pod względem widokowym i przyrodniczym doliną rzeki Leśnej. Zachodnia część gminy jest bezleśna i płaska, mało atrakcyjna widokowo.
-
Walory przyrodnicze. Fragment Puszczy Białowieskiej, który znalazł się w granicach gminy w całości znajduje się w obrębie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska”. W granicach gminy znajduje się aż kilkanaście rezerwatów przyrody. Są to rezerwaty: „Lipiny”, „Szczekotowo”, „Dębowy Grąd”, „Przewłoka”, „Berezowo”, „Sitki”, „Olszanka-Myśliszcze”, „Michnówka”, „Nieznanowo”, „Głęboki Kąt” oraz fragmenty rezerwatów: „Starzyna”, Rezerwatu Krajobrazowego im. Władysława Szafera i rezerwatu „Lasy Puszczy Białowieskiej”, a także rezerwat PTOP „Wasilkowo”. Ponadto na terenie gminy znajduje się kilkadziesiąt pomników przyrody, z których najbardziej okazały jest potężny „Car Dąb”, od kilkunastu lat niestety uschnięty.
-
Walory kulturowe:
-
zachowane układy przestrzenne i stara drewniana zabudowa wsi (szczególnie w Nowym Berezowie, Nowosadach, Trywieży, Czyżykach i Orzeszkowie),
-
zabytkowe drewniane cerkwie w Nowym Brezowie (dwie: 1771 i 1840), Orzeszkowie (1940) i w ur. Krynoczka k. Hajnówki (dwie: 1846 i 1848),
-
cerkwie murowane w Nowym Berezowie (1876) i w Dubinach – dwie: 1867 i 1898),
-
liczne kapliczki,
-
cmentarz w Nowym Berezowie,
-
mogiła powstańców 1863 r. w Orzeszkowie.
-
Sanktuaria i szczególne miejsca kultu religijnego:
-
ur. Krynoczka pod Hajnówką z cudownym źródełkiem, dwiema cerkwiami i starodrzewem dębowym,
-
Muzea i skanseny:
-
skansen Chata Stefana w Nowym Berezowie,
-
Zespoły folklorystyczne:
-
„Orzeszki” w Orzeszkowie.
-
Inne:
-
wypiek chleba i hafciarstwo w Łozicach,
Infrastruktura turystyczna:
-
Baza noclegowa:
-
kwatera myśliwska w Topile (12 miejsc),
-
14 kwater agroturystycznych (Sawiny-Gród, Postołowo, Nowe Berezowo, Czerlonka, Orzeszkowo, Łozice, Nowosady, Poryjewo, Lipiny – łącznie 100 miejsc noclegowych)
-
Gastronomia:
-
Zajazd „Myśliwski” przy szosie Hajnówka – Białowieża,
-
zajeździk „Ostatni Grosz” w Topile (kuchnia regionalna).
-
Szlaki turystyczne. Przez teren gminy przebiegają cztery znakowane szlaki piesze:
-
zielony: Hajnówka – Białowieża (równolegle do szosy łączącej obie miejscowości),
-
„Szlaki walk partyzanckich” (czerwony) z Hajnówki do Narewki, w obrębie gminy na odcinku: Hajnówka - rez. „Lipiny” – rez. „Szczekotowo”.
-
„Szlak śladami powstania styczniowego” (niebieski): Hajnówka – Orzeszkowo - Hajnówka
-
żółty: Topiło - Białowieża, na terenie gminy na odcinku: Topiło - rez. „Michnówka” – rez. „Olszanka-Myśliszcze” – rez. „Berezowo”.
oraz cztery szlaki rowerowe:
-
szlak „Szlakiem Prawosławnych Światyń” (żółty), na terenie gminy na odcinku: Czyże – Nowe Berezowo – Hajnówka – Dubiny – Wasilkowo – Łosinka.
-
Hajnówka – Orzeszkowo – Hajnówka (niebieski),
-
Dubicze Cerkiewne – Topiło – Białowieża (żółty),
-
Hajnówka – Dubicze Cerkiewne (Czeremcha – Piaski; czerwony).
-
Ścieżki przyrodnicze:
-
Ścieżka „Leśne osobliwości” w Topile (Nadleśnictwo Hajnówka).
-
Kolejka wąskotorowa:
-
Turystyczne przejazdy do Topiła, Lipin i Postołowa.
-
Inne:
-
Przejazd bryczkami, wozami i saniami w Postołowie i Pasiecznikach Wielkich,
-
przejazdy bryczkami i organizacja biesiad w Topile.
-
Miejsca ogniskowe:
-
Topiło, Lipiny, Harcerska Górka, Zwierzyniec (Zajazd „Myśliwski”).
-
Imprezy turystyczne, folklorystyczne i uroczystości religijne o potencjalnym znaczeniu turystycznym:
-
nabożeństwa i uroczystości religijne w ur. Krynoczka pod Hajnówką (największe w trzeci dzień Św. Trójcy (święto ruchome, tzw. Pięćdziesiątnica, w 50 dni po Wielkanocy),
Wnioski:
Gmina może poszczycić się największą liczbą rezerwatów na obszarze całej Krainy Żubra. Największą atrakcją gminy są jej walory przyrodnicze związane z Puszczą Białowieską i jej rezerwatami. Walory te, szczególnie walory widokowe i ornitologiczne doliny Leśnej nie są w pełni wykorzystane w ofercie turystycznej. Gmina dysponuje także znacznymi, choć także nie w pełni dotychczas wykorzystanymi walorami środowiska kulturowego (piękna zabudowa wiejska szczególnie w Nowym Berezowie, miejsce kultu – Krynoczka we wspaniałym otoczeniu leśnym). Gminę ocenić należy bardzo wysoko pod względem oferty agroturystycznej; kwater jest nie tylko dużo, ale część z nich mieści się w autentycznych drewnianych domach, a ich oferta jest urozmaicona (lokalne potrawy, bryczki, itp.). Są tutaj także dobre warunki do uprawiania różnych form turystyki: kolejka leśna, bryczki, turystyka rowerowa. Za mało jest natomiast ofert dotyczących turystyki przyrodniczej. Przez gminę będzie przebiegał „Szlak Krainy Żubra” na swym odcinku przygranicznym i na odcinku łączącym Hajnówkę z Białowieżą. Uzupełnienia wymaga sieć pozostałych szlaków.
Proponowane zadania realizacyjne i inwestycje:
-
Przeprowadzenie inwentaryzacji cennych obiektów wiejskiego budownictwa drewnianego i zabytkowych układów osadniczych, z określeniem najcenniejszych obiektów i ich zespołów oraz sposobów ich ochrony, a także możliwości ich adaptacji na cele turystyczne.
-
Wprowadzenie zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, mających na celu ochronę najcenniejszych układów osadniczych i zespołów zabytkowej zabudowy.
-
Wykonanie przy szlakach turystycznych oraz przy szosach Hajnówka – Białowieża, Hajnówka – Białystok, Hajnówka – Bielsk i Hajnówka - Siemiatycze opatrzonych logo Krainy Żubra drogowskazów do rezerwatów przyrody, najważniejszych zabytków i innych atrakcji turystycznych, a także obiektów infrastruktury turystycznej oraz tablic informacyjnych przy najciekawszych obiektach.
-
Wydanie folderu z logo „Krainy Żubra” i mapką gminy, z zaznaczeniem i opisem najważniejszych atrakcji turystycznych gminy (rezerwaty przyrody, zabytki architektury i budownictwa wiejskiego, drewniane chaty, świątynie, kapliczki i „cudowne miejsca”, stare cmentarze, parki itp.) oraz obiektów infrastruktury turystycznej ilustrowanego barwnymi fotografiami najważniejszych obiektów.
-
Wyznakowanie pieszego „Szlaku Krainy Żubra” na odcinku: rez. „Starzyna” – Topiło – rez. Przewłoka (Białowieża) i adaptacja na odcinek „Szlaku Krainy Żubra” istniejącego zielonego szlaku z Hajnówki do Białowieży
-
Wyznakowanie rowerowego „Szlaku Krainy Żubra” na odcinku: Topiło – Droga Olemburska – Białowieża (z wykorzystaniem istniejącego odcinka szlaku zielonego) oraz na odcinku Hajnówka – rez. Dębowy Grad” – Budy (Białowieża)
-
Wyznakowanie kilku nowych szlaków na terenie gminy:
-
pieszego „Szlaku Obrzeży Puszczy Białowieskiej” z Narewki do Policznej, na odcinku: rez. „Gnilec” – Borysówka – Smolany Sadek – Zwodzieckie – Sorocza Nóżka - Skryplewo – Postołowo – Lipiny – Hajnówka – Judzianka – Podtrościaniec – Orzeszkowo – Wygon,
-
pieszego szlaku łącznikowego na odcinku: rez. „Starzyna” – Topiło – Łozice.
-
rowerowego „Szlaku pereł architektury drewnianej” na odcinku: Stary Kornin – Nowe Berezowo – Kuraszewo
-
Wytyczenie ścieżki przyrodniczej:
-
„Dolina Leśnej” na trasie od mostu na trasie kolejki Hajnówka-Topiło, do mostu na Drodze Olenburskiej oraz budowa kładek i wieży obserwacyjnej na jej trasie
-
Objęcie wsi Nowe Berezowo pilotażowym programem „Wieś jak malowanie” i rewaloryzacja najciekawszych zabytków budownictwa drewnianego we wsi.
-
Opracowanie lokalnych produktów turystycznych mogących urozmaicić ofertę turystyczną gminy:
-
całodniowa wycieczka przyrodnicza do rezerwatów położonych na terenie gminy,
-
całodniowa wycieczka ornitologiczna w dolinę Leśnej i do rezerwatu PTOP „Wasilkowo”.
-
całodniowa wycieczka kulturowa w okolicach Hajnówki (np. Krynoczka, Nowe Berezowo, Orzeszkowo, Łozice), z degustacją lokalnych produktów spożywczych, regionalnymi posiłkami, przejazdem bryczką itp.
-
uruchomienie dla celów turystycznych nowych odcinków kolejki leśnej przebiegających porze teren gminy (w tym zwłaszcza do Starej Białowieży).
-
Wprowadzenie do oficjalnego kalendarza imprez o znaczeniu turystycznym w Krainie Żubra uroczystości religijnych w ur. Krynoczka.
-
Rozbudowa istniejącego obiektu turystyki konnej w Orzeszkowie (Zatrościniec),
-
Budowa centrum rekreacji w Lipinach – obiekty hotelowe, ośrodek turystyki konnej, itp.
-
Budowa ośrodka rehabilitacyjnego wraz ze stadniną koni w Postołowie, bazą noclegową i zapleczem gastronomicznym.
-
Budowa ścieżek rowerowych przy drogach wojewódzkich: Golakowa Szyja – Nowosady - Dubiny, Białowieża – Hajnówka, Stare Berezowo – Hajnówka, granica z gminą Dubicze Cerkiewne – Hajnówka.
-
Organizacja nowych i rozbudowa istniejących gospodarstw agroturystycznych.
GMINA BIAŁOWIEŻA
|