تحليل فنتيكي
به منظور انجام تحليل فنتيكي، دادههاي حاصل از دو مطالعه در فايل Microsoft office Exel 2007 وارد شدند. سپس ماتريس دادههاي استاندارد شده به روش مولفه اصلي (PCO) با استفاده از نرمافزار MVSP تحليل شدند. استاندارد سازی دادهها به منظور حذف اثر مقياسهاي متفاوت اندازهگيري بر نتايج نهايي صورت گرفت. براي تحليلهاي چند متغيره، ميانگين ويژگيهاي كمي استفاده شد، در حالي كه ويژگيهاي كيفي به صورت دو يا چندحالته كد داده شدند (Kovach, 1985-2004).
بحث و نتیجهگیری
ریختشناسی
در مطالعه ريختشناسي بر اساس نتايج حاصل از آناليز PCO، گونههاي مورد مطالعه در 3 گروه اصلي قرار ميگيرند. گروه اول شامل جمعيتهاي مختلف گونههاي O. melanotricha، O. atropatana، O. scorbiculata،
O. buhseana، O. psoralifolia، O. heterophylla، O. oxyptera، O. heliocarpa و O. gaubae ميباشد كه همگي متعلق به بخشHeliobrychis ميباشند، تمام اين گونهها به استثناي O. helicarpa (221) و O. heliocarpa (208) چندساله ميباشند. گروه دوم شامل جمعيتهاي مختلف گونههاي O. micrantha، O. pulchella، O. crista-galli،
O. caput-galli و O. aequidentata ميباشد كه همگي متعلق به بخش Lophobrychis و يكساله ميباشند. گروه سوم شامل جمعيتهايي از گونههاي O. iranensis، O. tavernieraefolia و O. aucheri ميباشد كه دو گونه O. iranensis و O. tavernieraefolia متعلق به بخش Afghanica بوده، ولي گونه O. aucheri از گونههاي يكساله متعلق به بخش Heliobrychis ميباشد كه به واسطه تشابه ظاهري مانند طول گياه، طول جام گل و ...در كنار گونههاي بخش Afghanica قرار ميگيرد (شكل 2).
شكل 2- گروهبندي حاصل از تحليل PCO با استفاده از دادههاي ريختشناختي اجزاي گل در 3 بخش از جنس Onobrychis.
ريختشناسي دانه گرده
نتايج حاصل از مطالعه ريختشناسي دانه گرده نشان داد اگرچه دانه گرده گونههاي مورد مطالعه از نظر ريختشناسي مشابه هستند، ليكن از نظر دادههاي کمي تنوع بسياري نشان ميدهند (جدول 3). دانههاي گرده در اين سه بخش سهشياري و به شکل بيضوي کشيده با تزئينات مشبک ميباشند. رستهبندي حاصل از تحليل مولفه اصلي دادهها در شکل 3 ارائه شده است که براساس آن سه تيپ دانه گرده قابل تشخيص است.
جدول 3- محدوده، ميانگين و انحراف معيار استاندارد دادههاي مربوط به دانه گرده در گونههاي مورد مطالعه*.
ويژگيهاي گردهشناختي
تاکسون
|
P
(μm)
|
E
(μm)
|
L
(μm)
|
S
(μm)
|
M
(μm)
|
TE
(μm)
|
P/E
|
Group 1
|
|
|
|
|
|
|
|
O. crista-galli (6144)
|
41-[1/1±45/39]-38
|
24-[1/1±47/21]-20
|
39-[6/0±45/37]-36
|
3/1-[1/0±12/1]-1
|
17-[1±35/15]-14
|
2/1-[05/0±95/0]-9/0
|
2-[1/0±7/1]-6/1
|
O. crista-galli (33282)
|
42-[5/1±2/39]-37
|
5/21-[3/1±1/19]-17
|
39-[3/3±34]-5/27
|
5/1-[2/0±1/1]-1
|
13-[4/0±5/12]-12
|
2/1-[05/0±1]-8/0
|
2/2-[1/0±2]-7/1
|
O. crista-galli (5264)
|
41-[6/1±1/39]-36
|
5/19-[9/0±5/18]-17
|
38-[8/0±36]-35
|
5/1-[2/0±13/1]-1
|
5/14-[1±5/13]-12
|
1/1-[03/0±1]-9/0
|
3/2-[08/0±01/2]-2
|
O. crista-galli (12743)
|
43-[6/1±40]-38
|
24-[4/0±6/23]-23
|
40-[3/1±38]-37
|
5/1-[2/0±12/1]-1
|
17-[2/1±6/15]-13
|
2/1-[08/0±99/0]-8/0
|
8/1-[07/0±5/1]-6/1
|
O. crista-galli (13674)
|
40-[3/0±3/39]-5/38
|
24-[1/1±47/21]-20
|
36-[1±86/34]-33
|
3/1-[1/0±16/1]-1
|
16-[1±42/14]- 13
|
2/1-[1/0±96/0]-8/0
|
2-[1/0±7/1]-7/1
|
O. caput- galli (5036)
|
5/43-[7/1±5/40]-38
|
5/24-[1±7/23]-20
|
40-[1±56/38]-5/37
|
3/1-[1/0±06/1]-1
|
5/15-[6/0±3/14]-13
|
2/1-[1/0±97/0]-8/0
|
2/2-[1/0±5/1]-6/1
|
O. caput- galli (13675)
|
39-[5/0±5/38]-38
|
19-[8/0±17]-16
|
36-[4/1±65/34]-32
|
5/1-[1/0±09/1]-1
|
14-[8/0±12]-11
|
2/1-[1/0±97/0]-8/0
|
3/2-[1/0±2/2]-2
|
O. micrantha (15217)
|
40-[1±67/38]-35
|
5/19-[5/0±58/18]-5/17
|
32-[7/0±17/30]-5/29
|
1/1-[03/0±01/1]-1
|
5/11-[4/0±17/11]-10
|
1/1-[04/0±95/0]-8/0
|
1/2-[07/0±9/1]-9/1
|
O. micrantha (15314)
|
5/39-[6/0±7/38]-5/37
|
5/18-[6/0±25/17]-16
|
5/32-[7/0±56/31]-30
|
5/1-[1/0±18/1]-1
|
5/12-[9/0±4/11]-10
|
4/1-[1/0±97/0]-8/0
|
1/2-[1/0±1/2]-2
|
O. micrantha (14766)
|
39-[5/0±5/38]-38
|
19-[4/0±6/18]-18
|
33-[9/0±32]-30
|
5/1-[2/0±12/1]-1
|
5/14-[4/1±25/12]-10
|
1/1-[02/0±1]-9/0
|
1/2-[04/0±2]-2
|
O. pulchella (15097)
|
39-[1/1±38]-36
|
21-[8/0±5/19]-17
|
36-[1/1±81/33]-5/32
|
5/1-[1/0±07/1]-1
|
5/12-[4/1±25/10]-8
|
2/1-[1/0±97/0]-8/0
|
1/2-[1/0±7/1]-7/1
|
O. aequidentata (9752)
|
5/39-[7/0±1/38]-37
|
20-[4/0±15/19]-18
|
5/34-[9/0±47/33]-32
|
3/1-[1/0±04/1]-1
|
5/12-[8/0±05/11]-10
|
2/1-[08/0±99/0]-8/0
|
1/2-[1/0±9/1]-8/1
|
Group 2
|
|
|
|
|
|
|
|
O. melanotricha (19208)
|
37-[5/0±5/36]-36
|
18-[8/0±8/16]-15
|
33-[2/1±98/31]-30
|
3/1-[1/0±07/1]-1
|
13-[1/1±82/10]-8
|
1/1-[04/0±99/0]-9/0
|
4/2-[1/0±07/2]-2
|
O. melanotricha (19268)
|
41-[2±6/36]-34
|
19-[7/0±6/17]-16
|
5/35-[5/0±58/34]-5/33
|
3/1-[1/0±08/1]-1
|
12-[1±37/10]-5/8
|
1/1-[02/0±01/1]- 1
|
3/2-[1/0±9/1]-9/1
|
O. psoraleifolia (902)
|
5/38-[5/0±75/37]-37
|
18-[5/0±5/17]-17
|
32-[2/1±73/30]-5/28
|
3/1-[1/0±2/1]-1
|
11-[1/1±37/9]-8
|
1/1-[02/0±01/1]-1
|
2/2-[1/0±1/2]-2
|
O. buhseana (83)
|
36-[3/0±3/35]-5/34
|
19-[6/0±18]-17
|
35-[9/0±38/33]-32
|
3/1-[1/0±05/1]-1
|
11-[3/0±3/10]-5/9
|
2/1-[1/0±96/0]-8/0
|
08/2-[05/0±9/1]-9/1
|
ادامه جدول 3- محدوده، ميانگين و انحراف معيار استاندارد دادههاي مربوط به دانه گرده در گونههاي مورد مطالعه*.
ويژگيهاي گردهشناختي
تاکسون
|
P
(μm)
|
E
(μm)
|
L
(μm)
|
S
(μm)
|
M
(μm)
|
TE
(μm)
|
P/E
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O. atropatana (19257)
|
5/36-[7/1±4/35]-34
|
20-[4/1±25/18]-17
|
33-[7/1±42/31]-30
|
5/1-[1/0±17/1]-1
|
12-[3/1±15/9]-8
|
2/1-[08/0±99/0]-8/0
|
1/2-[1/0±8/1]-8/1
|
O. heliocarpa (208)
|
38-[4/0±92/36]-36
|
18-[6/0±17]-16
|
34-[4/0±5/33]-33
|
5/1-[1/0±09/1]-1
|
5/11-[8/0±97/9]-5/8
|
2/1-[08/0±03/1]-1
|
4/2-[1/0±1/2]-2
|
O. heliocarpa (221)
|
5/38-[9/0±5/37]-36
|
5/18-[6/0±63/17]-5/16
|
5/36-[8/0±84/35]-34
|
3/1-[1/0±09/1]-1
|
10-[9/0±01/9]-8
|
3/1-[1/0±11/1]-1
|
3/2-[07/0±03/2]-2
|
O. gaubae (21)
|
6/37-[2/1±67/36]-34
|
5/16-[5/0±75/15]-15
|
5/35-[6/0±7/34]-5/33
|
5/1-[1/0±09/1]-1
|
11-[9/0±1/9]-8
|
2/1-[08/0±99/0]-8/0
|
5/2-[1/0±2/2]-2
|
O. heterophylla (6024)
|
37-[9/0±77/35]-34
|
21-[8/1±5/17]-5/15
|
32-[8/0±78/30]-29
|
5/1-[2/0±12/1]-1
|
5/10-[1/1±5/8]-7
|
1/1-[04/0±99/0]-9/0
|
3/2-[2/0±2]-6/1
|
O. scorbiculata (19273)
|
38-[1±85/35]-34
|
6/17-[2/1±7/16]-14
|
31-[4/0±6/30]-30
|
5/1-[1/0±08/1]-1
|
5/9-[6/0±27/8]-7
|
2/1-[08/0±99/0]-8/0
|
5/2-[2/0±07/2]-9/1
|
O. micrantha (15106)
|
38-[4/0±92/36]-5/35
|
18-[6/0±17]-16
|
34-[4/0±5/33]-33
|
5/1-[1/0±09/1]-1
|
5/11-[8/0±97/9]-8
|
1/1-[08/0±03/1]-1
|
4/2-[1/0±1/2]-8/1
|
O. micrantha (15302)
|
37-[9/0±77/35]-5/34
|
21-[8/1±5/17]-16
|
33-[8/0±78/30]-29
|
3/1-[2/0±12/1]-1
|
5/11-[1/1±5/8]-7
|
2/1-[04/0±99/0]-9/0
|
3/2-[2/0±2]-8/1
|
O. micrantha (19281)
|
37-[3/0±3/35]-5/34
|
20-[6/0±18]-5/16
|
35-[9/0±38/33]-33
|
5/1-[1/0±05/1]-1
|
5/10-[3/0±3/10]-5/9
|
2/1-[1/0±96/0]-8/0
|
5/2-[05/0±9/1]-8/1
|
O. pulchella (16776)
|
37-[5/0±5/36]-36
|
21-[1/1±8/19]-18
|
2/34-[1±68/32]-31
|
3/1-[1/0±05/1]-1
|
11-[6/0±9/9]-5/8
|
1/1-[02±01/1]-1
|
05/2-[1/0±8/1]-7/1
|
O. oxyptera (19255)
|
38-[4/1±92/35]-33
|
21-[1±5/19]-17
|
36-[1/1±81/33]-5/32
|
5/1-[1/0±07/1]-1
|
10-[6/0±15/8]-7
|
2/1-[07/0±1]-8/0
|
4/2-[1/0±1/2]-2
|
Group 3
|
|
|
|
|
|
|
|
O. tavernieraefolia (19261)
|
35-[1±34]-32
|
16-[6/0±15]-14
|
35-[6/0±33]-5/32
|
3/1-[1/0±08/1]-1
|
8-[5/0±5/7]-7
|
1/1-[02/0±1]-9/0
|
3/2-[1/0±2/2]- 2
|
O. aucheri (366)
|
31-[2/1±29]-28
|
5/14-[7/0±14]-5/12
|
34-[7/1±32]-28
|
5/1-[1/0±24/1]-1
|
9-[7/0±4/8]-7
|
1-[01/0±99/0]-9/0
|
5/2-[2/0±2]-08/1
|
O. aucher (18126)
|
32-[4/0±6/31]-31
|
5/16-[7/0±16]- 5/14
|
32-[5/1±6/29]-28
|
5/1-[1/0±04/1]-1
|
5/11-[7/0±7/9]-9
|
1-[03/0±99/0]- 8/0
|
01/2-[1/0±9/1]-9/1
|
O. aucheri (681)
|
33-[3/1±31]-29
|
5/17-[7/0±1/16]- 15
|
1/32-[2/1±94/30]-29
|
3/1-[1/0±05/1]-1
|
9/9-[8/0±63/8]-5/7
|
1-[08/0±94/0]- 8/0
|
1/2-[1/0±7/1]-9/1
|
O. aucheri (19264)
|
32-[3/0±3/31]-5/30
|
18-[1/1±16]- 15
|
5/32-[7/0±1/31]-30
|
3/1-[04/0±2/1]-2/1
|
12-[6/1±6/9]- 7
|
2/1-[09/0±02/1]- 8/0
|
09/2-[1/0±9/1]-8/1
|
O. aucheri (19253)
|
32-[8/1±30]-29
|
19-[1/1±2/15]- 13
|
33-[1/1±31]-30
|
3/1-[1/0±17/1]-1
|
12-[1±87/10]-8
|
2/1-[1/0±01/1]- 8/0
|
5/2-[1/0±2]-5/1
|
ادامه جدول 3- محدوده، ميانگين و انحراف معيار استاندارد دادههاي مربوط به دانه گرده در گونههاي مورد مطالعه*.
ويژگيهاي گردهشناختي
تاکسون
|
P
(μm)
|
E
(μm)
|
L
(μm)
|
S
(μm)
|
M
(μm)
|
TE
(μm)
|
P/E
|
O. aucheri (19274)
|
33-[8/1±2/29]-26
|
15-[4/0±5/14]- 13
|
31-[1/1±29]-28
|
3/1-[1/0±16/1]-1
|
11-[1±97/8]-7
|
1/1-[04/0±99/0]- 8/0
|
1/2-[1/0±9/1]- 8/1
|
O. iranensis (13686)
|
35-[1±34]-32
|
5/17-[4/0±7/16]- 16
|
5/37-[3/0±53/36]-36
|
5/1-[1/0±08/1]-1
|
10-[1±25/7]-5
|
5/1-[2/0±95/0]- 8/0
|
1/2-[05/0±2]-9/1
|
O. iranensis (19983)
|
33-[3/1±31]-29
|
21-[7/1±05/18]-15
|
35-[1±52/33]-31
|
5/1-[2/0±09/1]-1
|
14-[7/1±5/11]-8
|
3/1-[1/0±92/0]-8/0
|
03/2-[1/0±6/1]-4/1
|
O. iranensis (17165)
|
5/35-[1/1±82/33]-32
|
22-[2±2/18]-15
|
35-[7/0±51/33]-33
|
3/1-[1/0±05/1]-1
|
8-[6/0±7]-5/6
|
3/1-[1/0±16/1]-1
|
1/2-[1/0±9/1]-5/1
|
O. iranensis (28309)
|
34-[6/0±33]-32
|
17-[3/0±3/16]-5/15
|
36-[5/0±45/34]-33
|
3/1-[1/0±07/1]-1
|
5/9-[9/0±5/8]-7
|
3/1-[1/0±06/1]-1
|
2-[04/0±2]-9/1
|
O. iranensis (18396)
|
33-[1±32]-30
|
19-[5/0±5/18]-18
|
32-[4/0±55/30]-30
|
3/1-[1/0±06/1]-1
|
8-[7/0±4/7]-6
|
1-[1/0±9/0]-8/0
|
3/2-[08/0±04/2]-2
|
O. iranensis (10259)
|
34-[4/0±2/33]-32
|
18-[9/0±2/16]-15
|
36-[3/0±3/35]-5/34
|
3/1-[1/0±07/1]-1
|
9-[6/0±42/7]-5/6
|
2/1-[09/0±02/1]-8/0
|
1/2-[1/0±2]-9/1
|
|